TARİHSEL OLAYLARI ÇÖZÜMLEMEDE METİN MADENCİLİĞİ: NUTUK ÜZERİNE BİR UYGULAMA


Creative Commons License

Yıldız D., Bayar H. E.

Atatürk Yolu Dergisi, no.68, pp.185-223, 2021 (Peer-Reviewed Journal)

  • Publication Type: Article / Article
  • Publication Date: 2021
  • Doi Number: 10.46955/ankuayd.943708
  • Journal Name: Atatürk Yolu Dergisi
  • Journal Indexes: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Page Numbers: pp.185-223
  • Yıldız Technical University Affiliated: Yes

Abstract

Tarih, insanlığın geçmişten günümüze yaptığı eylemler ile yaşanan olayları, kişileri, toplumları, ülkeleri, mekan ve zaman gibi kavramları bir araya getirerek nedensellik içerisinde anlatan bilim dalıdır. Tarihsel olayların doğru ve objektif bir biçimde incelenmesi ve yorumlanması ile insanlığın geleceğine büyük katkıları olabileceği gibi tarih bilimine yeteri kadar önem verilmemesi, insan topluluklarının durumlarının kötüye gitmesine neden olacaktır. Mustafa Kemal Atatürk’ün de dediği gibi: “Tarihini bilmeyen milletler, yok olmaya mahkumdur!”. Bu sebeple tarih biliminin işlevselliğini arttırmak adına istatistiksel yöntemler ile tarih bilimine katkıda bulunulması amaçlanmıştır. Metin madenciliği ve doğal dil işleme yöntemleri ile tarihsel metinler analiz edilerek tarihsel olaylar daha objektif bir biçimde açıklanabilir. Metin Madenciliği ise, veri analitiğinin alt dallarından bir tanesidir ve temel amacı metinleri yapısal bir veri formatına dönüştürdükten sonra metinlerden anlamlı bilgiler çıkarma sürecine dayanır. Araştırma kapsamında tarihsel metin ve veri kaynağı olarak Mustafa Kemal Atatürk’ün Nutuk’u ele alınmıştır. Literatür araştırması sonucu İngilizce metinlerin analiz edilme kolaylığı ve kullanılan yöntemlerin ve yazılım kütüphanelerinin daha uygun olduğu görüldüğü için veri kaynağı olarak İngilizce’ye çevrilmiş Nutuk üzerinden tüm analizler yapılmıştır. Milli Mücadele Dönemi’nde en çok tekrar eden kelimeler, kelimelerin birbiriyle olan ilişkisi, duygu analizi, konu sınıflandırma ve benzerliği gibi analizler araştırma kapsamında yapılmıştır.