Akademik Veri Yönetim Sistemi
KÜLTÜR ARAŞTIRMALARI DERGİSİ, sa.16, ss.136-164, 2023 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada Foucault’nun öznenin iktidar ile olan etkileşimi bağlamında nasıl oluştuğuyla ilgili analizlerinin üretim düzenine ait olduğu ve tüketim düzeninde geçerli olmadığı Baudrillard’ın ortaya koyduğu tartışmalar ve iletişim teknolojilerinin işlevi üzerinden nitel bir yaklaşımla ve doküman analizi yöntemiyle gösterilmeye çalışılmıştır. 20. yüzyılın ikinci yarısından sonra üretim düzeni sonlanmış ve tüketim düzenine geçilmiştir. Çalışmanın odak noktası Baudrillard ve Foucault arasındaki tartışmadan yararlanarak öznenin oluşumu ve sonlanmasının radikal biçimde nasıl gerçekleştiğini ve iletişim araçlarının buna işlevsel olarak nasıl katkıda bulunduğunu gözler önüne sermektir. Bu bağlamda önce üretim düzeninde öznenin oluşumuyla ilgili Foucault’nun analizleri sonrasında tüketim düzeninde öznenin sonlanmasıyla ilgili Baudrillard’ın analizleri ortaya konulmuş ve bu bağlamda iletişim araçlarının işlevi gösterilmeye çalışılmıştır. Baudrillard’ın eleştirisi doğrultusunda Foucault’nun öznenin oluşumuyla ilgili analizlerinin üretim düzenine ait olduğu ve tüketim düzeninde geçerli olmadığı ya da Foucault’nun rasyonel öznesinin tüketim düzeninde sonlandığı analizi yapılmıştır. Bunun için önce Foucault’nun düşünce dünyasında öznenin üretim düzeninde nasıl rasyonel temelde oluşup geliştiği, iktidarın gelişimi üzerinden ortaya konmuştur.
In this study, it has been tried to expose that Foucault's analysis of how the subject
is formed in the context of its interaction with power belongs to the production order
and is not valid in the consumption order through Baudrillard's discussions and the
function of communication technologies with a qualitative approach and document
analysis method. After the second half of the 20th century, the production order was
ended and the consumption order was started. The focus of the study is to reveal
how the formation and termination of the subject occur radically by making use of the discussion between Baudrillard and Foucault and the functional contribution of
the means of communication. In this context, firstly Foucault's analyzes on the formation of the subject in the production order are presented, then Baudrillard's analyzes on the termination of the subject in the consumption order are presented and
in this context, the function of communication technologies is tried to be shown. In
line with Baudrillard's criticism, it has been analyzed that Foucault's analyzes of the
formation of the subject belong to the production order and are not valid in the consumption order, or that Foucault's rational subject ends in the consumption order.
For this, firstly, how the subject was formed and developed on a rational basis in
Foucault's world of thought was revealed through the development of power.