Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tarihi, Kültürü ve Sanatıyla Trabzon Sempozyumu-I, Trabzon, Türkiye, 20 - 22 Mayıs 2022, ss.1-2
Ulema sicil dosyalarında Trabzon doğumlu kırk iki adet Bâb-ı
Meşîhat’da görev yapmış personel kaydı vardır. Bu sayıya ilçeler ve Osmanlı
dönemi Trabzon eyaletine bağlı yerler dahil değildir. Bu kişiler kadı, müderris, dersiam, nâib,
müftü, kâtip ve eytam müdürü gibi çeşitli görevlerde bulunmuşlardır. Bunlardan beş
tanesi nâib olarak görev yapmıştır.
Bu çalışmada ulema sicil dosyalarına kayıtlı Trabzon doğumlu
kırk iki görevli arasından nâib olarak görev yapan beş tanesinin biyografileri
ortaya konmaya çalışılacaktır. Bu sicil dosyalarına İstanbul müftülüğü arşivi
dışında İSAM kütüphanesi ulema sicil dosyaları veri tabanında da ulaşılabilmektedir.
Biz de bu dosyaları İSAM kütüphanesi veri tabanından elde ettik. Osmanlı ilmiyesinde görev yapan bu şahısların
biyografileri sicil kayıtlarındaki metne sadık kalınarak açıklamalı şekilde ele
alınmaya çalışıldı. Bununla birlikte biyografiler ortaya konurken memurların
doğum tarihleri, aile ve eğitim durumları, görev yerleri ile birlikte
memuriyetleri boyunca aldıkları maaşları hakkında geniş bir değerlendirme de
yapılmaya çalışıldı. Memurların almış oldukları maaşlar dönemin fiyatları ile
oranlanarak memurların yaşam standartları, alım gücü ve toplumsal statüleri
hakkında da bir değerlendirme yapıldı.