Research Information System
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, no.41, pp.153-166, 2018 (Peer-Reviewed Journal)
People living in society make it possible to live together and to
continue their existence together by showing respect to other members of
society. Respect forms the basis of human relations and opens doors to more
advanced relationships. It is not possible to look for improvement, success, and
peace in societies without respect. Therefore, the quality of life at every level
of society depends on the existence of various dimensions of respect such as
respect for differences, respect for new ideas and respect for a change.
The novel "Love" published by Elif Şafak who is one of the most- read writers
of Turkish literature in the last period, brought a great sales success and won
the title of the bestselling book of the year. The author has constructed this
work in the form of the internal and external novel, one of the possibilities of
postmodern literary expression. The events in the inner roman pass in the city
of Konya in the 13th century and the events between Şems and Mevlana are
explained. In this study, the case of bigotry in the novel “Aşk” was examined
and the conflict between fanaticism and Sufism was argued. As a result of the
study, it has been found that this conflict has been devised through the use of
persons and events, in which the concepts of tolerance and bigotry, which are
frequently used from mystical elements, are frequently encountered. The
concept of tolerance, which has sub-dimensions such as respecting differences,
criticizing differences in other languages, granting life to other ideas and
beliefs and not approaching people prejudiced, is presented as a solution.
Toplum hâlinde yaşayan insanlar, bu birlikte yaşama ve birlikte
varlıklarını sürdürme süreçlerini, toplumun diğer fertlerine saygıya göstermek
suretiyle mümkün kılarlar. Saygı, insani ilişkilerin temelini oluşturup daha
gelişmiş münasebetlere kapı aralar. Saygıdan yoksun toplumlarda gelişim,
başarı ve huzur aramak mümkün değildir. Bu yüzden toplumun her
katmanındaki hayat kalitesi, farklılıklara saygı, fikirlere saygı, değişime saygı
gibi saygının çeşitli boyutlarının varlığına bağlıdır.
Son dönem Türk edebiyatının en çok okunan yazarlarından Elif
Şafak’ın 2009 yılında yayımlanan “Aşk” adlı romanı, büyük ses getirerek ciddi
bir satış başarısı getirmiş, yılın en çok satan kitabı unvanını kazanmıştır. Yazar,
bu eserini, postmodern edebiyatın anlatım imkânlarından biri olan iç ve dış
roman şeklinde kurgulamıştır. İç romanda olaylar, 13. Yüzyılda Konya
şehrinde geçer, Şems ile Mevlana’nın arasındaki olaylar anlatılır.
Bu çalışmada Aşk romanında yer alan taassup olgusu incelenmiş, taassup ve
tasavvuf çatışması irdelenmiştir. Eserin incelenmesi sonucunda tasavvufi
öğelerden sıkça yararlanıldığı, hoşgörü ve bağnazlık kavramlarının sık sık
karşı karşıya getirildiği, kişiler ve olaylar aracılığıyla bu çatışma kurgulandığı
tespit edilmiştir. Romanda bağnazlık eleştirilirken farklılıklara saygı, diğer düşünce ve inanışlara hayat hakkı tanıma, insanlara önyargılı yaklaşmama, gibi
alt boyutlara sahip olan hoşgörü kavramı çözüm olarak sunulmaktadır.