Akademik Veri Yönetim Sistemi
TEKNIK DERGI/TECHNICAL JOURNAL OF TURKISH CHAMBER OF CIVIL ENGINEERS, cilt.1, sa.35, ss.1-22, 2024 (Scopus)
Bu makalede, ayrışmış kumtaşı birimlerde yapılan derin kazıda uygulanan çivili destekleme
sisteminin davranışı 1:1 ölçekli bir saha model deneyi ile incelenmiştir. Deney sahasında
yapılan geoteknik araştırmalardan belirlenen kaya özellikleri dikkate alınarak yapılan limit
denge ve sayısal analizler ile saha model deneyi tasarlanmıştır. Bu tasarıma göre yatayla 85°
açı yapan, düşeyde 5 ve yatayda 7 sıra çivi ile desteklenen bir derin kazı yapılmıştır. Çiviler
yatayda 15° açı ile yapılan 13 cm çaplı delgilere yerleştirilen ve enjeksiyonlanan 14 mm çaplı
nervürlü inşaat çeliği ile imal edilmiştir. Deneyde nihai kazı kotuna kadar kademeli kazı
yapılarak kesitin davranışı ölçüm ekipmanları ile gözlenmiş ve nihai kazı kademesinde kesit
üzerine sürşarj yükü uygulanmıştır. Aletsel gözlemler çivilerin kafalarına yerleştirilen yük
hücreleri (load cell), gövdelerine kaynaklanan şekil değiştirme ölçerler (strain gauge), düşey
inklinometreler ve püskürtme beton kaplama üzerine yerleştirilen optik reflektörler ile
gerçekleştirilmiştir. Deney sonuçlarını daha iyi değerlendirebilmek için proje sahasında 28
mm çaplı nervürlü inşaat çeliğinden imal edilen ve üzerine şekil değiştirme ölçerler
yerleştirilen bir çivi elemanı üzerinde sıyrılma deneyi ile enjeksiyon betonu üzerinde serbest
basınç deneyleri yapılmıştır. Kazı kademeleri ve uygulanan sürşarj yükü altında yapılan
aletsel gözlem sonuçları grafik ve çizimler ile değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler
ışığında ayrışmış kaya birimlerde çivilerin güvenle uygulanabileceği, çivi destekli kazının
tasarımının yerel ve genel stabilitesinin ayrıntılı saha ve laboratuvar deneyleri ile
belirlenemeyen kaya özellikleri dolayısı ile aşırı güvenli tarafta kaldığı sonuçlarına
ulaşılmıştır.