Okul Özerkliğinin İtici Güçleri: İngiltere, Yeni Zelanda ve Çin Halk Cumhuriyeti Örnekleri

Kocabaş İ., Kaptan O.

Uluslararası Okul Yöneticileri Konferansı (ISPC), İstanbul, Türkiye, 23 - 25 Haziran 2021, ss.51-52

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.51-52
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu araştırmanın amacı İngiltere, Yeni Zelanda ve Çin Halk Cumhuriyeti’ndeki okul özerkliğini güçlendiren eğitim reformlarının ve uygulamalarının altında yatan gerekçelerin ve eğitim ortamlarına yansımalarının anlaşılmasıdır. Bu amaca uygun olarak üç ülkede 1970’li yıllardan itibaren uygulamaya konan eğitim reformları araştırılmıştır. Araştırma tarama modelinde bir araştırma olup doküman inceleme yöntemi ile makaleler, bildiriler ve e-kitaplar incelenerek içerik analizi yöntemi ile veriler çözümlenmiştir. Araştırmanın başlıca sonuçları üç ülkedeki okul özerkliğini güçlendiren uygulamaların farklı nedenler taşıdıklarını göstermektedir. Yeni Zelanda’da okul özerkliği halktan gelen öğretmen niteliğinin yükseltilmesi ve kültürel ögelerin okul müfredatına yansıtılması amacını taşırken, Çin’deki uygulamalar ekonomik kalkınma planının bir parçası olarak okulların finansmanının kademeli olarak yerel yönetimlere ve eğitimden faydalanan kesimlere aktarılmasını amaçlamaktadır. Her iki ülkede de aşamalı olarak eğitimin yönetiminin ve denetiminin merkezi otoriteden alınarak yerel eğitim otoritelerine aktarıldığı ve bu süreçte okullara da belirli bir düzeyde özerklik sağlandığı gözlenmektedir. İngiltere’de ise okul özerkliğini güçlendirme çabalarının okul çeşitliliğini artırma yoluyla öncelikle ülke içinde sonrasında ise uluslararası düzeyde rekabetçi bir anlayış yerleştirme amacı taşıdığı gözlenmiştir. İngiltere’de diğer iki ülkeden farklı olarak yerel eğitim otoritelerinde olan eğitimin yönetimi ve denetiminin okullara devredilmesine çabalandığı ve bununla birlikte özerkliğin bir diğer gerekçesinin dezavantajlı okulların niteliğinin yükseltilmesi hedefi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre Türkiye’de okul özerkliği konusunda ulusal ve uluslararası düzeyde rekabetçi bir yapının sağlanması ve dezavantajlı okulların daha fazla desteklenmesi için bölge ve okul düzeylerinde yerelleşme önerilmektedir.