Turkish Journal of Civil Engineering, cilt.35, sa.5, ss.75-113, 2024 (SCI-Expanded)
6 Şubat 2023 depremleri geniş bir coğrafyada hissedilmesi ve yaratmış olduğu yıkım ile son yüzyılın en yıkıcı depremleri arasında yerini almıştır. 6 Şubat depremlerinde oluşan karmaşık kaynak özellikleri, deprem kayıtlarının karakterizasyonu, afet bölgesi ilan edilen 11 şehir için yürütülen hasar tespiti çalışmaları mühendisler için çok önemli veriler barındırmaktadır. Hazırlanan bu çalışmanın amacı depremin ikinci gününden itibaren periyodik bir şekilde afet bölgesi ilan edilen 11 ilde saha gözlemleri özelinde 6 Şubat depremlerinin sismo-tektonik, güçlü yer hareketi kayıtlarının özellikleri, binalarda ortaya çıkan hasar dağılımı ve karakteristik özellikleri hakkında bulguları paylaşmaktır. Depremden etkilenen bölgede ağır hasarın yoğunlaştığı illerde elde edilen verilere yönelik tespitler bu çalışma kapsamında kısaca açıklanmaya çalışılmıştır. Derlenen veriler yetkili kurumlar tarafından paylaşılan raporlar, duyurular ve yürürlükte olan deprem yönetmeliği dikkate alınarak bölgede hakim olan bina tipi mevcut yapı envanterinden faydalanarak elde edilmiştir. Kırsal kesimde ve şehir merkezlerinde hasar dağılımı incelendiğinde tescilli kültür varlığı statüsündeki yığma binalar dışında hakim yapısal sistemin şehir merkezlerinde mühendislik hizmeti almış, orta yükseklikte betonarme binalar olduğu, kırsal kesimde ise mühendislik hizmeti almamış, az katlı betonarme, karma veya yığma tipi binalar olduğu belirlenmiştir. Hasar tespitinde geçmiş deneyimlerle kıyaslandığında akademisyenler tarafından verilen eğitimlere katılmış olan saha ekiplerinin göreceli olarak daha hızlı ve titiz bir çalışma ortaya koydukları görülmüştür. Geleneksel binalara ek olarak hastane binalarına yönelik çalışmalarda deprem yalıtımı uygulanmış binalar ve geleneksel binaların kıyaslanması bir sistematik içerisinde gerçekleştirilmiştir.