İSTANBUL OYUNCAK MÜZESİ’NİN SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRASA YÖNELİK EĞİTİM ETKİNLİKLERİNİN İNCELENMESİ


Köse F., Tezcan Akmehmet K.

INTERNATIONAL ANKARA CONFERENCE OF SCIENTIFIC RESEARCHANKARA ULUSLARARASI BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR KONGRESİ, Ankara, Türkiye, 4 - 06 Ekim 2019, ss.206-207

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.206-207
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

UNESCO, 1972 yılında imzalanan maddi kültür varlıklarını ve sit alanlarını korumaya yönelik Dünya Kültürel ve Doğal Mirasın Korunması Sözleşmesi’nden hemen sonra, sözlü kültür ortamında yaratılan ve yaşatılan kültür varlıklarının da korunması yönünde girişim başlatmış; 2003 yılında Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi kabul edilmiştir. 2003 Sözleşmesi sayesinde, somut olmayan kültürel mirasın çok sayıda ve zengin çeşitlilikteki bileşenleri; kültürel kimlik, yaratıcılık ve farklılığın temel kaynakları olarak resmen kabul edilmektedir. Somut olmayan kültürel miras toplulukların, grupların ve kimi durumlarda bireylerin, kültürel miraslarının bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araçlar, gereçler ve kültürel mekânlar anlamına gelir. Somut olmayan kültürel miras, tanım gereği nesne merkezli olmaktan ziyade insan odaklıdır. Somut olmayan kültürel mirasın aktarılmasında taşıyıcı işlevi gören dille birlikte sözlü gelenekler ve anlatımlar; gösteri sanatları; toplumsal uygulamalar, ritüeller ve şölenler; doğa ve evrenle ilgili bilgi ve uygulamalar; el sanatları geleneği somut olmayan kültürel mirasın alanları olarak UNESCO sözleşmesinde belirlenmiştir. 2007 yılında somut olmayan kültürel miras müze tanımı içerisine de girmiş; somut mirasın yanında somut olmayan mirasın topluma aktarılması, korunması ve araştırılması önemli görülmüştür. Anılan sözleşmede bütün bu alanlardaki yapılacak işler ve öngörülen politikalar içinde bu mirasın arşivlenmesi ve müzelenmesi üzerinde de özellikle durulmaktadır. SOKÜM sözleşmesi koruma ve eğitime odaklı şekilde hazırlanmıştır. Korumanın ve farkındalık oluşturmanın, eğitim aracılığında gerçekleştirilebileceğine değinmektedir. Bu mirasın araştırılması, belgelenmesi, muhafaza edilerek sergilenmesine yönelik eğitim aracılığıyla müzelere büyük bir rol düşmektedir. Peki müzelerde somut olmayan kültürel mirasa yönelik ne tür etkinlikler yapılmaktadır? Somut olmayan kültürel mirasa yönelik eğitim etkinliklerinin müzelerde yeterince, ne kadar yer bulduğu konusunda alandaki akademik yayınların az olduğu görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, somut olmayan kültürel mirasın müzelerdeki uygulamalarının anlaşılmasına İstanbul Oyuncak Müzesi örneğinde katkıda bulunmaktır. Çalışmada, İstanbul Oyuncak Müzesi’nin somut olmayan kültürel mirasın korunması sözleşmesinde belirtilen alanlardaki eğitim etkinlikleri tespiti edilerek incelenmektedir. Çalışma verileri alanyazın taraması ve görüşme verilerine dayanmaktadır.

representations, expressions, knowledge, skills, the instruments, equipments and cultural spaces that communities, groups and in some cases individuals recognize as part of their cultural heritage. Intangible cultural heritage is by definition human-focused rather than object-focused. Oral traditions and expressions including language as a vehicle of the intangible cultural heritage; performing arts; social practices, rituals and festive events; knowledge and practices concerning nature and the universe; the tradition of handicrafts is defined in the UNESCO convention as areas of intangible cultural heritage. In 2007, intangible cultural heritage was included in the definition of a museum; in addition to the tangible heritage, the transfer, protection and research of the intangible heritage to the society was considered important. The said agreement also especially emphasizes the archiving and museuming of this heritage within the scope of the works to be carried out in all these areas and the policies envisaged. The safeguarding of intangible cultural heritage convention has been prepared with a focus on protection and education. It has mentions that protection and awareness composing can be realized by means of education. Museums have a major role in education, research, documenting and preservation of this heritage. So, what kind of events are held in museums for intangible cultural heritage? It is seen academic publications in the field are scarce educational activities aimed at intangible cultural heritage about enough or how much space it finds in museums. The aim of this study is to contribute to the understanding of the practices of intangible cultural heritage in museums in the case of Istanbul Toy Museum. In this study, the educational activities of the Istanbul Toy Museum have examined inside the areas specified in the Convention on the Protection of Intangible Cultural Heritage by determined. The study data is based on literature review and interview data.