Sanat Yapıtlarında İfade


Creative Commons License

Işık M.

I. ULUSLARARASI İPEKYOLU AKADEMİK ÇALIŞMALAR SEMPOZYUMU, Nevşehir, Türkiye, 21 - 23 Eylül 2017, ss.422-427

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Nevşehir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.422-427
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sanatçı edindiği bilgi, yetenek ve kazanımlarla çevresi ile ilişkili algılarını anlamlandırmak için ifade dili kullanır. Yaratıcı sanatçı; etkinliklerini kendi zihni kabiliyet ve yeteneği ile somut ve anlamlı ürünler ortaya koymasıyla da ayrı bir önem kazanır. Bu yönüyle sanatçının dünyaya bakış ve ifade biçimi kendine has bir özgünlük taşır. Sanatçının kendine özgü bir anlatım dili yaratma çabası olduğu kadar, ifade etmede kullanacağı araçlar ve yöntemleri uygulama zorunluluğu da vardır. Sanatlar arasında, duygu ve düşüncenin ifadesi açısından bazı ortak esin kaynaklık eden noktalar bulunabilir. Sanatçı duygularını dile getirmesinde şiir, müzik, resim gibi sanatlardan bir ya da birkaç tanesini kabiliyet ve yeteneğine göre kendine has nitelikte kullanabilir. Anlatımda ifade benzerlikleri ya da koşutluklar kurulabilse de kullanılan araçların farklılıkları nedeniyle ifade olarak indirgemeler yapılamaz. Resmin dilinin temel maddelerinden olan renk, ifade etmede diğerlerinden farklı olması gibi, müziğin dilini oluşturan seslerin kurgusal özelliklerini de özgün ses formları oluşturulmaktadır. Bir martı sürüsünün süzülüşü, bir üst dil olan şiirde, müzikte ve resimde kafiye mecaz ve ritmik kurgularla özgün bir yapıt olarak sanatsal boyutta belleklere kazınır. Sanatın dili görsel sanatlarda evrensel birlik ve duygu bütünlüğü taşır. Günlük dil insanın iç dünyasında duygu, coşku gibi kavramlar yaratmada yetersizdir. Buna karşın sanat dili kişinin duygu, düşünce sezgi gibi kişisel görü ve davranış özellikleri görsel biçimlerle İfadeye yöneliktir. Bu yönüyle sanat yapay dildir, araç dildir. Her sanat yapıtından bir şeyler ifade etmesi beklenir. Bir tablo ya da fotoğrafta yer alan kişinin portresinin bizde yarattığı ifade pasif, edilgen olsa bile çıkarımlarda bulunabiliriz. Resimdeki bir portrenin yüzüne baktığımız o anda zihnimizden neler geçtiğini sezinler ve kendi içimizde hissederiz. Görsel nitelikler sanatçının yarattığı biçimlerle anlamlı hale gelir.