Sergileme Tasarımının Tasarım Düşüncesi Süreçleri Bağlamında İncelenmesi


KALYONCU FIRAT Ö., GÜLAÇTI İ. E.

Medeniyet Sanat Dergisi, cilt.9, sa.1, ss.41-70, 2023 (Hakemli Dergi)

Özet

Sergileme tasarımı, bir sunma işinin görsel yaratıcılık ile birleşiminden doğan bir süreç eylemidir. Erken dönem insanının çevresiyle iletişiminden doğan birlikteliği, doğasından gelen sergileme içgüdüsü ile birleştirmesiyle ortaya çıkan sergileme tasarımı kavramı, günümüzde farklı tasarım yaklaşımları ile bilinçli olarak kurgulama eylemine dönüşmüştür. Beşeri bir süreç olarak sergileme tasarımı, tasarım kararını yönlendiren belirleyici unsurlardan etkilenmektedir. Mekân, ziyaretçiler, sanatçılar ve sergi düzenleyicileri ile birlikte zaman yönetimi ve maddi kaynaklar; sergileme tasarımının belirleyici unsurlarıdır. İnsanın içerisinde olduğu yaratıcı tasarım, çözüm odaklı, empati kurduran ve yinelemeli bir süreç olarak tasarım odaklı düşünmeyi gerektirir. Empati kurma, tanımlama, fikir üretme, prototip ve test aşamalarından oluşan süreci ile tasarım düşüncesi, sergileme tasarımında eleştirel düşünmeye fırsat sunan, hedef kitlenin beklentilerini anlayan, öğrenme ve problem çözmede fikir üreten ve sorunları tanımlayan düşünme odaklı bir yöntemdir. Sergileme tasarımı içerinde tasarım düşüncesi süreci, tüm deneyimi anlamlandıran bilişsel, stratejik ve pratik bir yoldur. Betimsel literatür taramasına dayalı bu makalede; sergileme tasarımının ne olduğuna, gelişim süreçlerine, belirleyici unsurlarına ve sergileme türlerine değinilmiş, tasarım düşüncesi süreçleriyle birlikte araştırılmış ve son olarak sergileme tasarımında tasarım düşüncesi süreçleri seçilmiş örneklerle incelenmiştir. Bu makaleyle yinelemeli bir süreç olarak tasarım düşüncesinin sergileme tasarımında etkilerini tartışarak literatüre katkı sağlamak amaçlanmıştır. Bulgular, tasarım düşüncesi sürecinin her türden sergiye aynı düzeyde ve kolaylıkla uygulanamasa da sergileme tasarımında kolaylaştırıcı ve eleştirel düşünmeyi teşvik eden bir faydacı yöntem olduğunu göstermektedir.

Exhibition design is an act of process that arises from the combination of a presentation task with visual creativity. The concept of exhibition design, which emerged when early human beings combined the unity arising from their communication with their environment with their natural instinct to exhibit, has now turned into an act of consciously constructing with different design approaches. As a human process, exhibition design is influenced by the determinants that guide the design decision. Space, visitors, artists and exhibition organizers, as well as time management and material resources, are the determining elements of exhibition design. Creative design involving human beings requires design thinking as a solution-oriented, empathetic and iterative process. With its process consisting of empathizing, defining, idea generation, prototyping and testing stages, design thinking is a thinking-oriented method that provides an opportunity for critical thinking in exhibition design, understands the expectations of the target audience, generates ideas for learning and problem solving, and defines problems. The process of design thinking within exhibition design is a cognitive, strategic and practical way of making sense of the whole experience. In this article based on descriptive literature review; what exhibition design is, its development processes, determining elements and types of exhibitions are mentioned, investigated together with design thinking processes and finally, design thinking processes in exhibition design are examined with selected examples. This article aims to contribute to the literature by discussing the effects of design thinking as an iterative process in exhibition design. The findings show that although the design thinking process cannot be applied to all types of exhibitions at the same level and with the same ease, it is a utilitarian method that facilitates exhibition design and encourages critical thinking.