İmar Planı Değişikliğine Dair Değer Artış Payı Yönetmeliği ve Kamu Yararı İlişkisi


Creative Commons License

Başdoğan S.

Mimarlık Dergisi, cilt.58, sa.417, ss.12-15, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 58 Sayı: 417
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Mimarlık Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Design & Applied Arts Index
  • Sayfa Sayıları: ss.12-15
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kent ekonomisi ve piyasa teorilerine göre toprak, kıt ve üretilemeyen doğal bir kaynaktır. Bu nedenle artan nüfus ve ekonomik büyüme ile değeri sürekli olarak artmaktadır. Bu doğal sürecin yanında mevcut imarsız alanlar imara açılarak, kıyı alanları doldurularak ya da imar koşulları değiştirilerek arsanın bir meta olarak da değeri artırılabilmektedir. İlgili yönetmelikte imar planı değişikliğinden kaynaklı ortaya çıkan değer özünde kentsel arsanın değer artışıdır. Arsa değer artışı ise top- rağın kıt olmasından kaynaklı ortaya çıkan aktif mülkiyet sahipliğine dayalı emekten bağımsız olan rant konusu- dur. Kent ekonomisi açısından rant en genel ifadeyle arzı sabit olan yani kıt olan toprağın kullanımı için artan talep (nüfus veya ekonomik büyüme) nedeniyle ortaya çıkan değer artışıdır. Kamu müdahalesi sonucu ortaya çıkan değerde ise tüm toplumun hakkı vardır. İnsan emeği olmadan, kamunun sağladığı haklar ya da kıt ürüne artan talep nedeniyle tekelci rant ile ortaya çıkan bu değer adil olarak paylaşılmalıdır.