Kent Ekolojisi Açısından Vadilerin Değerlendirilmesi: İdealtepe Vadisi Örneği

Turan D. D., Var M.

Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi, cilt.19, sa.2, ss.238-252, 2023 (Hakemli Dergi)

Özet

Özet Yeryüzü oluşumları içinde vadiler ve su kıyıları özellikleri ve hassasiyetlerinden dolayı kent ekolojisi açısından öncelikli alanlardır. Tarihsel süreç içinde bu alanlar uygarlıkların yer seçimlerinde tercih edildiği bilinmektedir. Günümüz kentlerinde de ekolojik özellikleri ve rekreasyonel olanaklar sunması nedeni ile önemini korumaktadır. 2006 yılına kadar yapılan çalışmalar ile akarsuların ve vadilerin birçoğu üzeri kapatılarak kent coğrafyasından silinmekte veya kanalizasyon için kullanılmaktadır. Bu durum kent ekolojisi üzerinde de olumsuz etkiler yaratarak vadi ekosistemlerinin işleyişini engellemektedir. 2006 yılında Resmî Gazetede yayınlanan ve hala yürürlükte olan 26284 sayılı “Dere Yatakları ve Taşkınlar” ile ilgili olan genelgede akarsu yataklarının kapanması yasaklanmıştır. Bu çalışmada öncelikle vadilerin kent ekolojisi üzerindeki etkilere değinilerek, İdealtepe vadisi ve havzası kapsamında hazırlanan topografya, eğim, bakı, jeoloji, arazi kullanım, kat yüksekliği ve taşkın analizleri sonucunda elde edilen bulgular değerlendirilmiş ve vadilerin ekolojik değerlerini koruyabilmesi için çevreye duyarlı planlama çalışmalarının yapılması gerekliliği ortaya koyulmuştur.

Abstract Valleys and waterfronts among the land formations are priority areas in terms of urban ecology due to their characteristics and sensetivity. It is known that these areas were preferred by civilizations in the historical process. In today's cities, it maintains its importance due to its ecological features and recreational opportunities. With the studies carried out until 2006, most of the rivers and valleys are covered and wiped from the urban geography or used for sewage. This situation creates negative effects on the ecology of the city and prevents the functioning of the valley ecosystems. In the circular numbered 26284, themed “Stream Beds and Floods” which was published in the Official Gazette in 2006 and is still in effect, the closure of stream beds is prohibited. In this study, first of all, the effects of the valleys on the urban ecology were discussed, and the findings obtained as a result of the topography, slope, aspect, geology, land use, storey height and flood analyzes prepared within the scope of the Idealtepe valley and basin were evaluated and it has been revealed that environmentally sensitive urban planning should be done in order to preserve the ecological values of the valleys.