Rekabetin Sefaleti: Telgraftan Mobil Telefona Türkiye’de Yabancı Sermaye ve Rekabet Dayatması


Creative Commons License

Üçer S. E.

1. Eleştirel Sosyal Bilimler Kongresi: Modern Türkiye'de Tarih, Kültür ve Siyaset, Altınbaş Üniversitesi, İstanbul, Türkiye, 14 - 15 Mart 2019, ss.1

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmada Türkiye telekomünikasyon tarihinden iki örnek üzerinden rekabet çerçevesinin yabancı sermaye grupları tarafından dayatılması inceleniyor. İlk örnek 19. yüzyılda Osmanlı telgraf şebekesinin Britanya-Hindistan arasındaki telgraf iletişiminde sahip olduğu pazar payının iki uluslararası telgraf şirketi lehine düşürülmesi üzerine. Uluslararası telgraf şirketlerinin Birleşik Krallık hükümeti ve Uluslararası Telgraf Birliği üzerinden Osmanlı İmparatorluğu’na transit telgraf mesajlarına uyguladığı tarifeyi arttırması için lobi yapmış olması ve bunu kabul ettirmesi tarihsel bağlam içerisinde açıklanıyor. İkinci örnekse 21. yüzyılda mobil telefon alanında Türkiye’ye yatırım yapan yabancı sermaye gruplarının 3G ihalesini boykot etmesi üzerine. Mobil telefon piyasasında yerli sermaye gruplarının pazar payını kırıp kendileri için alan açmak amacıyla yabancı sermaye gruplarının daha rekabetçi bir kurumsal çerçeve doğrultusunda hükümete baskı yapmaları inceleniyor. Çalışmanın bir amacı, altyapı sektörlerinde yabancı sermaye gruplarının ön plana çıktığı iki tarihsel dönemi bir arada incelemek yönünde bir adım atmaktır. Çalışmanın bir diğer amacı rekabetçi çerçevenin kurumsallaşmasının ardında yatan asli faktör olarak sermaye gruplarının dönemsel stratejilerinin işaret edilmesi ve incelenmesidir. 

 

Anahtar kelimeler: telekomünikasyon, rekabet, telgraf, mobil telefon.