Akademik Veri Yönetim Sistemi
Docomomo Türkiye, Türkiye Mimarlığı nda Modernizmin Yerel Açılımları XIII Poster Sunuşları, Balıkesir, Türkiye, 28 - 29 Nisan 2017, ss.48-49
İstanbul’da 1950’li yılların modern ve yüksek katlı konut anlayışını temsil eden ve ilk örneklerinden olan, İETT bünyesi içerisinde ‘mensuplara yönelik yapı kooperatifi’ olarak kurulan yapı grubunun mimari projesi, Türkiye’nin ilk kadın mimarlarından Yüksek Mimar Leyla Turgut ve Yüksek Mimar Berkok İlkünsal tarafından hazırlanmıştır. 1957 yılında projesi çizilen, 1962 yılında inşaatı tamamlanan projenin tasarımında özellikle geniş serbest yeşil alanların oluşmasına imkân verecek nitelikte çok katlı bloklar tercih edilmiştir. Konut bloklarının ön ve arka bahçeleri ve ortak kamusal alanlarıyla birlikte İ.E.T.T çalışanlarına ait bir site gibi tasarlanan yapı grubu, 3 ayrı konut tipolojisine sahip olup mimari karakteristik açıdan -özellikle cephe düzeninde- birbirine çok benzeyen 5 adet konut bloğundan (Büyük [Hilton] Blok, Yıldız Blok, Küçük Bloklar) oluşmaktadır.
İstanbul Şişli ilçesi Kaptanpaşa mahallesinde İETT Blokları sokağı üzerinde konumlanan yapı grubu, yapıldığı dönemde etrafında Darülaceze Binası dışında yerleşim olmayan boş bir arazi üzerine inşa edilmiştir. Mahallenin en eski yerleşimi olan yapı grubu çevresine göre en yüksek ve iri yapılaşmaya sahiptir, genel olarak yakın çevresinde 6-7 ve 16 katlı konut grupları yer almaktadır. 15 katlı Büyük Blok pilotiler üzerinde yükseltilmiş kütlesi ve cephesindeki pek çok mimari yaklaşım ile Hilton Oteli’ni hatırlatır. Sağında konumlanan 16 katlı Yıldız Blok, kendisinden sonra güneyinde yer alan boş arazide tasarlanacak toplu konutlara referans olacak nitelikte üç kollu bir plan tipine sahiptir. Diğer üç adet 7 katlı Küçük Bloklar ise, Büyük Blok’un oransal olarak küçültülmüş eş hacimleri olarak güneyinde paralel şekilde konumlanmıştır. Yapı grubunun üçünde de görülen merdiven boşluğunu (ve ıslak hacimleri) tanımlayan cephelerdeki düşey yırtıklar, yatayda aynı düzen ve boyutlarda sıralanan pencereler, tipik Modernist konut anlayışını ve karakteristik özelliklerini yansıtmaktadır.
İstanbul ilinde toplu konut uygulamalarında önemli bir yere sahip olan bu modern yapı grubu, değişik konut tiplerini ve farklı işlevleri bir araya getirmesi, parselinin önemli bir kısmını açık alan olarak değerlendirmesi ile kendisinden sonra inşa edilecek pek çok konut yapısına referans olacak niteliktedir.