11.ULUSAL KATI ATIK YÖNETİMİ KONGRESİ (UKAY 2023), Ardahan, Türkiye, 18 - 21 Ekim 2023, ss.15-18
Metaller çok farklı alanlarda kullanılan hammadde ve ürünlerdendir. Metal kaplama estetik ve
korozyona karşı önlem açısından önemli bir yöntemdir. Kaplama, korozyonu önleme, dekoratif ve
yüzey kalitesini arttırma amaçlı yaygın olarak kullanılan yöntemlerdendir. Metallerin üretim
esnasında yüzeyde yağ ve gres bulunur. Metal kaplama sanayiinde çok farklı pH larda atıksu çıkışı
olmaktadır. Metal sanayi atıksuyu temizlemek için kullanılan alkali ve kaplama yöntemleri
nedeniyle yüksek pH, askıda katı maddeler, metal parçacıkları, sabunlar, nitrür, sülfit, klorür, gres,
yağ vb. özelliklere sahiptir. Yağdan arındırıldıktan sonra malzemeler kaplama banyolara gönderilir.
Durulama ve yıkama atıkları genellikle alkalindir. Kaplama banyoları asidiktir ve sülfürik asit,
hidroklorik asit veya nitrik asit içerir. Alkali banyolarda karbonat, hidroksit ve siyanür kullanılır.
Kaplama yapıldıktan sonra malzemeler kaplama banyolarının arkasındaki durulama ünitesine
gönderilir. Bu banyolarda bulunan çözelti, belirlenen limitlerin üzerinde kirletici maddeler
içerdiğinden atık su olarak deşarj edilemez. Ancak durulama suyu alıcı ortama deşarj edilebilir.
Kaplama banyolarından salınan atık sudaki katılar yüksek hacimde olmayıp önemli toksik kimyasal
maddeler içerebilir. Büyük miktarlarda metalle kirlenmiş atık suyun deşarjı nedeniyle, krom,
çinko, bakır, nikel, kalay ve siyanür gibi ağır metal taşıyan endüstriler, kimyasal yoğun endüstriler
arasında en tehlikeli olanlardır.
Metal kaplama endüstrisi ülkemizde ve dünyada hızla gelişen endüstri dallarından birisidir. Metal
kaplama endüstrisi, sahip olduğu önemin yanında, sebep olduğu kirliliklerden ötürü de önem
verilmesi gereken bir endüstri dalıdır. Metal kaplama endüstrisinden kaynaklı ortaya çıkan bakır,
nikel, demir, krom, siyanür ve çinko gibi ağır metaller çevre ve insan sağlığına olan zararlarından
ötürü hassasiyetle giderimi sağlanması gereken ağır metal bileşikleridir. Ülkemizde de metal
kaplama endüstrisi yaygın olarak bulunmaktadır. Bu sebeple endüstriden kaynaklanan atıksu
miktarı da fazla olacaktır. Oluşan atıksuda bulunan ağır metallerin giderim standartları Su Kirliliği
Kontrolü Yönetmeliğinde belirtilmektedir. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğine göre atıksuların
deşarjı için gerekli parametreler bulunmaktadır. Metal kaplama endüstrisinden çıkan atıksuların
arıtılarak yönetmelikte belirtilen sınır değerleri aşmayacak şekilde deşarj edilmesi veya tekrar
kullanılacaksa da kullanım alanına bağlı olarak uygun kirlilik gideriminin sağlanması gerekmektedir. Bu çalışmada metal kaplama atıksularıınnı arıtılabilrliği ve atıksu yönetimi
hakkında detaylı bilgiler verilmiştir