Erdem Bayazıt'ın Şiiri

---

Atıf İçin Kopyala

Taşdelen V.

Hece, sa.142, ss.100-106, 2008 (Hakemsiz Dergi)

• Yayın Türü: Makale / Tam Makale
• Basım Tarihi: 2008
• Dergi Adı: Hece
• Derginin Tarandığı İndeksler: MLA - Modern Language Association Database
• Sayfa Sayıları: ss.100-106
• Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

 

Bir şairin şiirleri “tüm şiirleri” başlığı altında basılmış olarak önümüze geldiğinde, şiirin ortaya çıkış sürecini, bir ömrün müstesna anları içinden süzülüp gelerek değil de sanki hepsi birden, art arda yazılmış gibi algılama eğilimi içine gireriz. Bu bir yanılgıdır. Şiir, öykü yazar gibi, roman yazar gibi yazılmaz. Bir şiir kitabının ortaya çıkması yıllar ister. İlk önce dergilerde görünür şiirler, ardından zaman içinde birikir yayınlananlar. Derken bir ömür içinde ancak birkaç kitap çıkar ortaya. En sonunda bunların toplu baskısı gelir: “tüm şiirleri.” Toplu halde yayınlansalar da, toplu halde yazılmaz hiçbiri. Adım adım, aşama aşama bir ömrün tanıklığını yaparlar. Gençlik dönemi, olgunluk dönemi, yaşlılık dönemi, kendi ruhsal halleri ve varoluş biçimleri içinde yansırlar şiire. Şairin yaşam süresi içinde geçirdiği duygusal, ruhsal ve düşünsel evrim şiirlerinde ifade bulur. Bu nedenle toplu halde yayınlanan bu şiirlere aynı esin döneminin, aynı ruh halinin, aynı duygusal durumun, aynı düşünsel tutumun, aynı bedensel esenliğin şiirleri olarak bakmak yanıltıcı olacaktır. Onların her birisinin ayrı bir yazgısı, ayrı bir bahanesi, ayrı bir varlık yapısı vardır. Daha önceden, yazılması düşünülen bir kitabın öngörüsünü taşımazlar. Önceden kestirilemeyen bir yaşantının, farklı bir esin kuşağının ürünüdür onlar. Tek tek ortaya çıkan şiirler zamanla kendine özgü doğası ve sesi olan bir ırmağa dönüşürler; yer yer güçlü, yer yer cılız akışlar oluşturarak.

Erdem Bayazıt’ın şiirinin toplu baskısına bakarken bunları düşünüyorum, bunlar geçiyor aklımdan. Üç kitabın birleştirilmesinden oluşan 208 sayfalık bir kitap: Şiirler. Bir varoluşun içinden çıkmışlar, bir ömrün tanıklığını yapıyorlar. Acıları ve sevinçleri, umutları ve kaygılarıyla; bir yaşama tutumu, bir değer ve hayat anlayışıyla. İlk bakışta nicelik açısından, üretken, çok yazan bir şair karşısında olmadığımızı anlıyoruz, uzun zaman aralıklarıyla yayınlanmışlar zira. 1972 yılında yayınlanan Sebep Ey, 1958 yılından itibaren yazdığı şiirlerden oluşuyor. İkinci şiir kitabı olan ve çoğunluğu 70’li yıllarda yazılmış şiiri ihtiva eden Risaleler, ilkinden on yedi yıl sonra, 1989 yılında yayınlanmış. Son şiir kitabı olan Gelecek Zaman Risalesi’nin yayın tarihi ise 1998. Görülen o ki, esini bol, kalemi bereketli bir şair değildir Bayazıt. Bunun farkındadır kendisi de: “Şiir diye/ Bir ömür tüketerek yazdıklarım/ İki saate okunuyor/ Bundan ucuz ne olabilir/ Havadan başka” der kitabın hemen başında. Ama “bir ömür tüketerek” ifadesinde, şiir sanatına verdiği anlam ve değer de ortaya çıkar.