Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği (YA/EM) 43. Ulusal Kongresi, Trabzon, Türkiye, 2 - 04 Ekim 2024, ss.109
Özellikle birden çok bölgenin etkilendiği afetlerin sonrasında, insani yardım operasyonlarının hızlı ve etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi olumsuz etkileri azaltabilmek için kritik öneme sahiptir. İnsansız hava araçlarının kullanılması, hem insani yardım ihtiyacının belirlenmesi aşamasında hasar tespiti için gerekli verileri sunabilmesi, hem de insani yardım lojistiği planlamaları kapsamında özellikle hızlı tıbbi müdahaleler için malzeme lojistiği sağlayabilmesi açısından yüksek potansiyele sahiptir. Özellikle deprem vb. afetlerin sonucunda öngörülemeyen yıkımların gerçekleşmesi sonrasında kırılan lojistik ağ yapılarında İHA destekli dağıtım planlama önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, afet sonrası tıbbi malzemelerin ilgili talep noktalarına sevk edilmesi amacıyla İHA’lı araç rotalama modeli sunulmaktadır. Bu kapsamda, İstanbul’un Anadolu yakası bölgesi için makine öğrenmesi algoritmaları ile kümeleme çalışması yapılarak aracın gezeceği bölgelerin merkezleri belirlenmektedir. Makine öğrenmesi modelinin çıktıları doğrultusunda elde edilen küme merkezlerini de kapsayacak şekilde, dronların ve dağıtım aracının rotaları optimizasyonu hedeflenmektedir. Elde edilen sonuçlar, İHA’sız araç rotalama probleminin çözümünden elde edilen sonuçlarla karşılaştırılarak, özellikle kırılan lojistik ağ yapılarında insani yardım lojistiği sorununun çözümünde dağıtım aracı ile senkronize olmuş İHA kullanımının katkısı gösterilecektir.