Akademik Veri Yönetim Sistemi
Dicle Üniversitesi 1. Uluslararası Mimarlık Sempozyumu, Diyarbakır, Türkiye, 04 Ekim 2018, cilt.1, sa.1, ss.1862-1875
İstanbul, son yıllarda aldığı büyük göçlerle bugün artık Türkiye’deki
her on kişiden ikisinin yaşadığı bir şehir haline gelmiştir. Türkiye nüfusunun
neredeyse altıda birini oluşturan İstanbul’un; efektif biçimde yönetimi ve kamu
hizmetlerini ‘kabul edilebilir’ kalitede sağlaması gerçekten zorlaşmıştır. Ulaştırma projeleri ile sürekli gündemde olan İstanbul’da, ortaya konan bu
büyük projeler ulaştırma odaklı olmalarına rağmen kentin olası yeni yapılaşma
hareketlerini de tetikleyecektir. Dolayısıyla kentsel dokuyu ve gelecek
nesillerin kentte ihtiyaçlarını karşılayabilme potansiyellerini de geri dönüşü
imkânsız biçimde etkileyecektir. Bu çalışmada, hâlihazırda hayata geçirilmiş
olan dört ulaştırma projesi ana hatlarıyla incelenmiş ve kamu
otoritelerince/meslek odalarınca eleştirildiği hususlar aktarılmaya
çalışılmıştır. Ayrıca halen inşaat aşamasında olan ve İstanbul’un en önemli
tarihi kent formlarından birini çevreleyen T5 Eminönü-Alibeyköy Tramvay hattı
için de estetik ve çevresel anlamda bir değerlendirme yoluna gidilmiş, projeye
ilişkin kaygılar dile getirilmiştir. Bu çalışmanın amacı, söz konusu projelerin
üst ölçekli planlara hangi ölçüde uyduklarının ortaya konmasıdır. Yöntem olarak; ulaştırma yatırımlarının, kentlerin tarihsel kimliğini ve
doğal güzelliğini zedelemeden gerçekleştirilmesinin sürdürülebilir kalkınma
süreçlerindeki önemi ortaya konmaya çalışılmış, bu yatırımların eleştirildiği
yönler ele alınmıştır. Uzun vadede, kamunun hizmetine sunulan ulaştırma
yatırımlarının ‘geri alınamaz’ nitelikte olmasından dolayı; en iyi biçimde
işletilmesi gerektiği bulgusuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak, gelecekteki
projelerin, çok daha iyi hizmet verecek birer kent unsuru olabilmeleri için,
hâlihazırda işletilen uygulamalardan çıkarımlar yapılması gerektiği ve
projelerin bugün gelinen noktada artık olumsuz eleştiriler üzerinden
değerlendirilmesi yerine, tüm bu tecrübelerin ‘kamu faydası’ olarak nasıl
kullanılacağı anlatılmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Çevre, estetik
kaygısı, kentsel doku, kent silueti, ulaştırma projeleri.