The Second Migration of Poverty: Fikirtepe, Istanbul


Creative Commons License

Markoç I.

Journal of Social and Humanities Sciences Research, sa.6, ss.2858-2868, 2019 (Hakemli Dergi)

Özet

1950’li yıllar itibariyle tarımda sanayileşme ile birlikte kırsal alanda iş gücü fazlası ortaya çıkmıştır. Memleketlerinde geçim zorluğu çekmekte olanlar, kentteki sanayi tesislerinde istihdam edilmek üzere ilk göçü gerçekleştirmişlerdir. İlk olarak sanayi alanlarının çeperinde hafif gereçlerle inşa edilen gecekondularda barınma ihtiyaçlarını giderme yoluna giden göçmenler, daha sonra devletin tevazu göstermesiyle birlikte ilkel gecekondu birimlerini zamanla betonarme yapılara ve apartmanlara dönüştürmüşlerdir. 2000’li yıllara gelindiğinde kentsel alanın yeniden üretimi gündeme gelmiş ve neoliberal politikalarla kentin rantı yüksek alanlarında üst gelir grubuna sunulmak üzere yıkıp-yeniden yapma faaliyetleri başlamıştır. O güne kadar devletin imar aflarıyla desteklediği gecekondu yerleşimleri artık kentin hastalıklı alanları olarak tanımlanmakta ve bu alanlarda ikamet eden alt-orta gelir grubu suça meyilli topluluklar olarak görülmektedir.

Bu çalışmanın amacı 2000’li yıllardan itibaren gerçekleşen kentsel dönüşüm faaliyetleri sebebiyle yerlerinden edilen gecekonduluların ikinci göçünü ortaya koymaktır. Çalışmanın kapsamı 2011 yılında dönüşümün başladığı ancak hala yıkım ve inşa faaliyetlerinin devam ettiği Fikirtepe Mahallesi ile sınırlandırılmıştır. Alanda yapılan derinlemesine görüşmeler ile toplanan nitel veri içerik analizi ile işlenerek sunulmuştur. 1950’li yıllarda kırsal alandan göç ederek Fikirtepe’ye yerleşen pek çok kişinin yine yoksulluk sebebiyle dönüşüm sürecinde yaşam alanlarından ikinci göçü gerçekleştirmek zorunda kaldıkları bu çalışma ile ortaya konulmuştur. 

Anahtar Kelimeler: Yoksulluk, Göç, Kentsel Dönüşüm, Fikirtepe 

As of the 1950s, with the industrialization in agriculture, a surplus of labor force emerged in rural areas. Those living in their hometown have made the first migration to be employed in industrial facilities in the city. Migrants first settled their housing needs in gecekondus built with light tools on the periphery of the city around the industrial areas. Later, with the humility of the state, they transformed the first gecekondu units into reinforced concrete structures and apartment buildings. In the 2000s, the reproduction of the urban area came to the agenda and construction activities started to be presented to the upper-income group in the high rant areas of the city with neoliberal policies. The gecekondu settlements supported by the state reconstruction amnesty, are defined as the ruined areas of the city. The lower-income group residing in these areas is seen as crime-prone communities. This study aims to reveal the second migration of displaced gecekondu settlers due to urban transformation activities. The scope of this study was limited to Fikirtepe Neighborhood, where the transformation started in 2011, but the demolition and construction activities still continue today. Qualitative data collected through in-depth interviews conducted in the field were processed and presented through content analysis. It was revealed that many people who migrated from rural areas to settle in Fikirtepe in the 1950s were forced to perform the second migration due to poverty.

Keywords: Poverty, Migration, Urban Redevelopment, Fikirtepe