Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.8, sa.1, ss.294-320, 2024 (Hakemli Dergi)
Teknolojik gelişmeler doğrultusunda iletişim sistemleri insanın görme biçimi ve bu biçim üzerinde şekillenen düşünsel yapısında oldukça etkilidir. İmaj teknik hale gelmiştir ve in-sanın bakışı da mekanikleşmiştir. Yeni görme biçimleri insan yaşamının tüm alanlarında düşünsel olarak dönüştürücü bir etkiye sahip olmuştur. Modern görsel kültür yeni bir görsel temsil ve algı modeli olarak perspektifle başlamıştır ve fotoğraf, televizyon, bilgisayar temelli teknolojiler ve günümüzde yapay zekâ ve büyük veri gibi yenilikler insanın görme biçimleri ve düşünsel dünyalarında etkin unsurlar haline gelmişlerdir. 19. yüzyıldan sonra İletişim ağlarının gelişmesi ve dijitalleşmesiyle enformasyonun yoğunluğu ve hızı insanın algısında gözü ön plana çıkararak, insanı gözü üzerinden dönüştürmektedir. Bu dönüşüm insanın görme biçimini kontrol altına alarak rasyonelleştirmekte ve tüketim düzeniyle bütünleştirmektedir. Günümüzde sistem insanları gözü merkeze alarak göstergeler üzerin-den algısal ve düşünsel olarak kendine uyumlandırmaktadır. Bu bağlamda çalışmamızda görmenin biçimleri ya da rasyonelleşmesi perspektif ve optik üzerinden, sonrasında ağlar üzerinden anlatılmaya ayrıca tüketim düzeninde gözün nasıl kontrol altına alınarak üze-rinde iktidar kurulduğu gösterilmeye çalışılacaktır. Araştırmamız nitel bir yaklaşımla ve doküman analizi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Çalışmamız hem ülkemizdeki düşünsel çalışmaların kuramsal birikimine hem de iletişim teknolojilerinin gelişimi temelinde insanın gözün merkezde olduğu görme biçimleri üzerinden nasıl algısal ve düşünsel olarak sistemle uyumlu bir şekilde dönüştüğüyle ilgili literatüre katkıda bulunmayı hedeflemektedir. İnsa-nın sistemle uyumlu bir şekilde dönüşümünün göz üzerinden açıklanmaya çalışılması çalışmayı önemli kılmaktadır.
In line with technological developments, communication systems are very effective in
shaping people's perspectives and their intellectual structure. The image has become
technical, and the human gaze has become mechanical. New ways of seeing have had an
intellectually transformative effect on all areas of human life. Modern visual culture started
with perspective as a new model of visual representation and perception, and innovations such as photography, television, computer-based technologies, and today, artificial
intelligence and big data have become active elements in people's ways of seeing and
intellectual worlds. With the development and digitalization of communication networks
after the 19th century, the density and speed of information bring the eye to the forefront in
human perception and transforming humans through their eyes. This transformation takes
control of people's ways of seeing, rationalizes it, and integrates it with the consumption
pattern. Today, the system adapts people perceptually and intellectually through indicators,
focusing on the eyes. In this context, in our study, we will try to explain the forms or
rationalization of vision through perspective and optics, and then through networks, and also
show how power is established by controlling the eye in the consumption order. Our research
was conducted with using a qualitative approach and document analysis method. Our study
aims to contribute both to the theoretical accumulation of intellectual studies in our country
and to the literature on how humans transform perceptually and intellectually in harmony
with the system, based on the development of communication technologies, through forms
of vision in which the eye is at the center. Trying to explain the transformation of humans in
harmony with the system through the eye makes the study important.