Research Information System
Yapı, no.467, pp.42-49, 2021 (Peer-Reviewed Journal)
Yapı
üretiminde kullanılan geleneksel ahşap ürünler dışında kereste, yonga, levha
gibi ahşap yapı malzemelerinin tutkal, kavela ve çivi ile birleştirilmesi veya
beton ile bir araya getirilmesi sonucu üretilen endüstriyel ahşap ürünler
bulunmaktadır. Birçok farklı türü olan bu ürünler yapısal eleman olarak
kullanabilmektedir. Yeni endüstriyel ürünler ve ileri düzeydeki mühendislik
hizmetleri, günümüz ahşap yapı sistemlerinin geliştirilmesini, uygulanmasını ve
yaygınlaşmasını sağlamıştır. Yüzyıllardır yapı üretiminde kullanılan ahşabın
yapı sektöründeki önemi, doğal kaynaklardan elde edilen bu malzemenin
endüstriyel olarak, gereksinimlere yanıt verecek biçimde üretilmesiyle birlikte
artış göstermiştir. Dünyada 20. yüzyılın son çeyreğinde ve 21. yüzyılın ilk yirmi
yılında inşa edilen birçok büyük açıklıklı ahşap yapı bulunmaktadır. Bu yapılar
genelde spor salonu olarak kullanılmaktadır. Ayrıca olimpiyatlar için birçok
büyük açıklıklı ahşap yapı inşa edilmiştir. Avrupa’da depo olarak kullanılan
ahşap yapılar da vardır.
Son
yıllarda çok katlı binalar için ahşabın uygun bir yapı malzemesi olduğu fikri
gelişmiştir. Yapı endüstrisinin yüksek binaların inşası için ahşabı fark etmesi
ve yapı kurallarına yeni düzenlemeler getirilmesi, ahşabın çok katlı binaların
taşıyıcı sisteminde kullanılmasının önünü açmıştır. Dünyada 6-18 kat arasında
değişen çok sayıda ahşap bina inşa edilmiş ve en son 24 katlı Hoho binası
tamamlanmıştır. Tamamlanan ahşap binaların çok daha fazla açıklıklara ve
yüksekliklere ulaşmasını sağlayacak endüstriyel ahşap ürünlerle yapısal
sistemlerin geliştirilmesi için bir potansiyel olduğu söylenebilir. Dünyada
sınırlı sayıda uygulama olmasına karşın, çok katlı ahşap yapılarda her geçen
yıl kat adedi ve uygulama sayısı artmaktadır. Ahşap yapı tasarımları 30-80
katlı ve bina yüksekliği 80-350 m arasında devam etmektedir. Yüksek ahşap
yapılar için çok sayıda öneri proje bulunmaktadır.