31.Ulusal Kimya Kongresi , İstanbul, Türkiye, 10 - 13 Eylül 2019, ss.429
Nano-teknoloji üzerine yapılan çalışmaların hızla gelişmesi, birçok alanda kullanılan nano-partiküllerin önemini arttırmıştır. Çinko oksit (ZnO) toksik olmaması ve cilde uyumlu olması; UV azaltıcı etkisi gibi özellikleri ile insan sağlığı ile ilgili alanda da kullanımını beraberinde getirmektedir. ZnO nanopartiküllerinin sıvı ve organik çözücüler ile uyumluluk göstermesi birçok malzeme prosesine katılımını ve geniş bant aralığına sahip olması ise nano ölçekli optoelektronik ve piezoelektrik nanojenaratörlerle birlikte biyoteknolojide kullanılmasını sağlamaktadır (Padmavathy,2008).Metal
nanopartiküllerin farklı tekniklerle başarıyla sentezlenmelerine
rağmen bu tekniklerin pahalı olması ve kullanılan
zararlı kimyasalların çevresel ve biyolojik riskleri nedeniyle, son yıllarda
çevre dostu, ucuz, biyomedikal ve ilaç uygulamalarına uyumlu teknikler üzerinde
ilgi giderek artmaktadır
(Narayanan,2010). Amarant bitkisi çiçeklerindeki tanelerin amino asit ve yüksek kalitedeki protein içeriği ile çeşitli gıdaların besin değerinin artırılmasında kullanılabileceği belirtilirken, amarant yağının önemli düzeyde çoklu doymamış yağ asidi ve doğal antioksidan kaynağı olarak kullanılabileceği ifade edilmektedir.Son yıllarda yapılan çalışmalarda amarant’ın anti kanser, anti alerjik ve anti hipertansiv özelliklerine ek olarak kolesterol düşürücü etkisinin olduğuna da işaret edilmektedir (Boz,2013). Bu çalışmada nanoteknoloji alanında yaygın olarak araştırılan ZnO nanopartiküllerin antosiyanin içeriği yüksek olan Amarant(Celosia Cristata, horoz ibiği) bitkisi çiçeklerinin sulu ekstraktı kullanılarak farklı koşullarda (bitki ekstraktı miktarı/Zn(CH3COO)2oranı, süre, pH, sıcaklık) biyosentezi gerçekleştirilmiştir. Ayrıca farklı kalsinasyon sıcaklıklarının (100, 200,300, 400 ve 500°C)ZnO nanopartiküllerin boyutuna etkisi de araştırılmıştır. Sentezlenen ZnO nanopartiküller (ZnONPs),UV–Vis absorpsiyon spektroskopisi, FT-IR ve TEM analizleri ile karakterize edilmiştir. Stabil nanopartikül eldesi için optimum koşullar saptanmıştır. ZnONPs’in morfolojisinin küresel
olduğu ve kalsinasyon sıcaklığı arttıkça tanecik boyutunun büyüdüğü TEM analizleri ile saptanmıştır.
Anahtar kelimeler:Çinko Oksit, yeşil sentez, amarant, celosia cristata, horoz ibiği, TEM,UV-VİS
Referanslar
Padmavathy, N. and Vijayaraghavan, R., Sci. Technol. Adv.
Mater. 035004, 1, 2008.
Narayanan, K. B., Sakthivel, N., Adv Colloid Interface Sci.
156, 1, 2010.
Boz H., , UÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(2), 147, 2013.