Bir Sosyal Bilim Dalı Olarak Çeviribilimin Doğası Üzerine


Güzel O. E.

10. Uluslararası Dil, Yazın ve Deyişbilim Sempozyumu, Ankara, Türkiye, 3 - 05 Kasım 2011, cilt.1, ss.620-624

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.620-624
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu yazıda; çeviribilime özerk ve meşru bir bilim dalı olmanın kapılarını açan James Holmes’ün Çeviribilimin Adı ve Doğası adlı makalesinden yola çıkılarak günümüzde özerkliğini ispat etmiş meşru bir disiplin olan çeviribilimin bilimsel niteliği, Thomas Kuhn’un Bilimsel Devrimlerin Yapısı adlı yapıtında ele aldığı bilimsel paradigmaların oluşumu perspektifinden bakılarak irdelenecektir. Bu bağlamda, “Deney ve/veya gözlem yapamamak, genellemelere varamamak bir araştırma alanının bilim olarak sayılmasına engel midir?”, “Sosyal bilimlerin, doğa bilimleri gibi pozitivist anlamda nesnel olmaları olanaklı ve gerekli midir?” Doğa bilimleri ile toplum bilimlerinin bilgi, kuram ve nesnellik anlayışları arasındaki farklar nelerdir?” ve “Bir sosyal bilim olan çeviribilimin zaman içinde geçirdiği çeşitli bilimsel dönemeçlerle evrilen epistemolojik ve paradigmatik anlayışına ilişkin güncel tartışmaların vardığı son nokta nedir?” gibi soruların yanıtları aranmaya çalışılacaktır. Bu yazının sonunda ise doğası gereği çok katmanlı, çok boyutlu, çok yönlü, çok öğeli ve çok değişkenli bir kavram olan çeviriyi çözümleme nesnesi olarak inceleyen ve bu yüzden de kaçınılmaz olarak disiplinlerarası bir sosyal bilim olan çeviribilimin yaşadığı paradigmatik dönüm noktalarından geçerek vardığı güncel bilgi ve kuram anlayışlarına değinilerek alanın geleceğine ışık tutulacaktır.