UHMED, ss.4, İstanbul, 2018
Öz: Amaç: Bu çalışmada XX. yüzyılın öncü bestecilerinden
biri olan L. Berio’ nun 1958-2002 tarihleri arasında yazdığı
on dört Sequenza’ dan No.1 ve No. 9a’ nın analitik çerçevede
incelenmesi ve bestecinin bu iki eserdeki müzik dilinin ortaya
konması amaçlanmaktadır. Yöntem: Bu çalışmada solo çalgılar
için yazılan Sequenza’ ların bestelenme süreçlerine dair genel
bilgiler verilmekte, No.1 ve 9a’ nın farklılık ve benzerlikleri
karşılaştırmalı olarak sunulmaktadır. Eserlerin partisyonları üzerinden yapılan inceleme ve serinin diğer parçaları da göz önünde
bulundurularak edinilen veriler ile bestecinin kompozisyonel ve
estetik anlayışı hakkında çıkarımlar elde edilmeye çalışılmıştır.
Bulgular: Berio’ nun on dört Sequenza’ sında olduğu gibi No.1
ve 9a’da da çalgı ve yorumcu ilişkisi ön plandadır. Bu açıdan
çalgının idiyomatik yapısı ve virtüözite üst bir seviyede sergilenmektedir. Tını, efekt ve dinamik kullanımı kompozisyon
bütünlüğünün ayrılmaz öğeleridir. Bu öğeler yatay ve dikey ses
alanları ile iç içe geçen katmanlar yaratmaktadır. Bu katmanlar, sürekli değişkenlik gösteren (kaleidoskopik) materyallerle
esere organik bir akıcılık kazandırmaktadır. Sequenza 1 ve 9a
besteleniş tarihleri açısından bestecinin stil farklılıklarını yansıtmaktadır. Sonuç: Berio’ nun müzik dili, iç içe geçen katmanların
yarattığı farklı boyutların algılanması, eserlerdeki bütünlüğün
ve kompozisyondaki organik gelişimin kavranması bestecinin
ifadesiyle “polifonik dinleme üslubu” ile yaklaşıldığında, çok
daha iyi anlaşılmaktadır. Elde edilen veriler, eserdeki müzikal
dili kavradığımızda, hem analitik hem de performans açısından
daha iyi yorumlanabileceğini göstermektedir.