Sosyal Bilgiler Müfredat Programı Değişimlerinin Ders Kitaplarında Aile Konusunun İşlenişine Etkisi


Creative Commons License

Aydınlı-Aras S., Hayır Kanat M.

Ulakbilge, cilt.8, sa.50, ss.791-805, 2020 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 50
  • Basım Tarihi: 2020
  • Doi Numarası: 10.7816/ulakbilge-08-50-05
  • Dergi Adı: Ulakbilge
  • Sayfa Sayıları: ss.791-805
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sosyal bilgiler eğitimi 18. yüzyılda ABD’de ortaya çıkmış ve yaklaşık üç yüzyıldır farklı coğrafyalarda hayat bulmuştur. Türkiye’de bağımsız bir ders olarak 1968 yılından sonra müfredat programlarına giren sosyal bilgiler dersi için bugüne kadar 1968, 1998, 2005 ve 2018 yıllarında dört adet program hazırlanmıştır. Bu çalışmada farklı müfredat programlarına göre hazırlanmış olan dört adet 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitabı incelenmiştir (Akşit ve Asal 1973, Şahin ve Göze 2000, MEB Komisyon 2015, Gültekin, Akpınar, Nohutcu, Özerdoğan ve Aygün 2019). Kitaplar aileyi ele alış bakımından doküman analiz yöntemi ile içerik analizine tabi tutulmuştur. Elde edilen bulgular kıyaslanarak incelenmiştir. Genel olarak bakıldığında 2019 basım sosyal bilgiler ders kitabının 1973, 2000 ve 2015 basım sosyal bilgiler ders kitaplarından aileye değinme bakımından farklı olduğu ortaya çıkmıştır. 1973 ve 2000 basımı sosyal bilgiler ders kitaplarında ağırlıklı olarak tarih ve coğrafya konularına yer verilmiştir. Dolayısı ile aile kavramı daha çok tarih konuları bağlamında yer almıştır. 2015 basım sosyal bilgiler ders kitabında demokrasi ve insan hakları kousu incelediğimiz dört kitap arasında en fazla yer verilmiş olandır. Bu kitap da diğer kitaplardan farklı olarak aile içi demokrasi kavramı da yer almıştır. Şu an okullarda okutulmakta olan güncel 2019 basım 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitabında pek çok olumlu gelişmenin yanı sıra eksikler de tespit edilmiştir.