Araştırmada okul yöneticilerinin örgütsel stres kaynaklarının ve bu stres kaynaklarıyla baş etmede kullanılan stratejilerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden temel nitel araştırma deseni ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu İstanbul ili Ümraniye ilçesinde devlet okullarında görev yapan 15 okul yöneticisi oluşturmuştur. Çalışma grubunun belirlenmesinde kartopu örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama sürecinde yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Veriler betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, okul yöneticilerinin yönetimsel sorumluluklar, öğretmen, öğrenci ve velilerle ilişkiler, bütçe yönetimi, uygulanan eğitim politikaları ve değişimler ile kriz durumları gibi çeşitli alanlarda örgütsel stres yaşadıkları ortaya çıkmıştır. Yöneticilerin görev dağılımlarındaki belirsizlikler, çalışanların fazla rapor alması, evrak işleri ve üst yönetimin talepleri gibi yönetimsel sorumluluklarla ilgili konularda yoğun stres yaşadıkları bulunmuştur. Yöneticiler için veli beklentileri ve şikayetleri, öğretmenlerin zamanında görevlerini yerine getirmemeleri ve öğrencilerin akademik başarılarına yönelik baskılar da önemli stres kaynakları olarak öne çıkmıştır. Bütçe yönetiminde maddi kaynak yetersizliği ve okulun fiziki ihtiyaçlarının karşılanamaması yöneticiler tarafından sıkça dile getirilen stres faktörleri arasında yer almıştır. Uygulanan eğitim politikaları ve ani değişimlerin, yönetim faaliyetlerini zorlaştırarak yöneticilerde stres oluşturduğu tespit edilmiştir. Kriz durumları kapsamında velilerin olumsuz tutum ve davranışları, yöneticilerin karşılaştığı önemli stres unsurları arasında yer almıştır. Örgütsel stres faktörleriyle başa çıkmada, yöneticilerin bireysel stratejilerle birlikte örgütsel stratejilerden yararlandıkları ortaya çıkmıştır.
The study aimed to identify the sources of organizational stress among school administrators and the strategies used to cope with these stressors. The research was conducted using the basic qualitative research design, one of the qualitative research methods. The study group consisted of 15 school administrators working in public schools in the Ümraniye district of İstanbul. The snowball sampling method was used to determine the study group. A semi-structured interview form was used during data collection process. The data were analyzed using a descriptive analysis method. The study revealed that school administrators experience organizational stress in various areas, such as managerial responsibilities, relationships with teachers, students, and parents, budget management, applied educational policies and changes, and crisis situations. It was found that administrators experience intense stress related to managerial responsibilities, such as uncertainties in task distribution, frequent sick leave taken by staff, paperwork, and demands from upper management. Parent expectations and complaints, teachers not fulfilling their duties on time, and pressures regarding students' academic achievements also emerged as significant sources of stress. In budget management, the inadequacy of financial resources and the inability to meet the school's physical needs were frequently mentioned as stress factors by administrators. It was found that applied educational policies and sudden changes made management activities more difficult, causing stress among administrators. Regarding crisis situations, negative attitudes and behaviors of parents were identified as major stressors faced by administrators. It was revealed that administrators use both individual strategies and organizational strategies to cope with organizational stress factors.
