Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol.6, no.2, pp.59-68, 2022 (Peer-Reviewed Journal)
II. Dünya Savaşı sonrası dünya ve Orta Doğu siyaseti yeniden şekillendi. ABD
ve SSCB arasındaki Soğuk Savaş, Orta Doğu’da ilk başlarda Türkiye ve Mısır
üzerinden oluşmaya başladı. NATO’ya henüz üye olan Türkiye, 1955 Bağdat Paktı
vasıtasıyla Batı ile işbirliği içinde bir Orta Doğu isterken; Cemal Abdünnâsır
liderliğindeki Mısır, Pan-Arabist bir politika izleyerek İsrail’in bulunmadığı bir Orta
Doğu hedefliyordu. Türkiye ve Mısır’ın bölgeye dair farklı yaklaşımları iki ülkeyi
ister istemez bir rekabete soktu. 1956 Süveyş Krizi ise iki ülkenin bölgesel politikaları
için bir dönüm noktası oldu. Abdünnâsır’ın iktidardan indirilmesi için başlatılan
askeri harekât, tam aksine onun Mısır ve Orta Doğu’da siyasi gücünü daha da arttırdı.
Bu durum Türkiye’nin bölgedeki siyasetine olumsuz etkide bulundu ve Türkiye’yi
zamanla Orta Doğu’da yalnızlaştırdı. Bu makalede, 1950 ve 1960 arası Orta Doğu
siyasetinde Türkiye ile Mısır arasındaki siyasi ilişkiler Süveyş Krizi bağlamında ele
alınmıştır. Krizin sonuçlarından faydalanan Nasır’ın, Türkiye’nin bölgedeki
politikasını sekteye uğrattığı ve Bağdat Paktı ile bölgede kurulmak istenen düzenin
başarısız olmasına neden olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada Türk hariciye
belgelerinden, dönemin bazı gazete arşivlerinden ve büyükelçi hatıratlarından
faydalanılmış, literatür taraması ve doküman analizi yapılarak elde edilen veriler
değerlendirilmiştir.