Akademik Veri Yönetim Sistemi
VI. YILDIZ ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ, İstanbul, Türkiye, 12 - 13 Aralık 2019, ss.2115-2124
Program; amaçlara ulaşmak için bir tasarı olarak tanımlanabilir. Eğitim programı ise; öğrenene, okulda ve
okul dışında planlanmış etkinlikler yoluyla sağlanan öğrenme yaşantıları düzeneği olarak tanımlanabilir.
Başka bir değişle eğitim programı; istendik hedef ve davranışların kazanılması için stratejilerin belirlendiği
yazılı doküman ya da eylem planı olarak da tanımlanmaktadır. Posner’ın eğitim programı çeşitlerine göre
beş çeşit program tanımlayabiliriz. Bunlardan ilki; tanımlanmış, tüm boyutları ile açıklanarak yazılı bir
doküman haline getirilmiş, otoritelerin onayladığı resmi programdır. İkincisi; okulda öğretmenin elinde
hayat bulan uygulamadaki programdır. Üçüncüsü; resmi programın kasıtlı bir şekilde öğretilmeyen,
atlanan kısmı olan ihmal edilen programdır. Dördüncüsü; resmi programın dışında planlı olarak
uygulanan, katılımların seçmeli ve gönüllü olarak olduğu, sosyal, kültürel sportif ve sanatsal faaliyetleri
içeren ekstra programdır. Son olarak beşincisi; okuldaki sosyal ve psikolojik etkileşimle oluşan, yan ve
informal öğrenmeleri kapsayan, plansız gerçekleşen örtük programdır. Araştırmanın konusu oluşturan
örtük programı biraz daha açacak olursak; resmi programda açık olarak belirtilmeyen, toplumun norm ve
değerlerini içeren program çeşididir. Örtük program, her ne kadar resmi programda açık olarak belirtilmese
de öğrencilerin yaşantılarını ve öğrenme faaliyetlerini resmi program kadar etkilediği aşikârdır. Örtük
programın kapsamı resmi programa göre daha geniştir. Öğrenme sürecinde bu denli etkili olan örtük
programa ilişkin farkındalığın artması ve eğitim öğretim sürecinde bu program kapsamında da
düzenlemeler yapılması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı; okul öncesi öğretmenlerinin örtük programa
ilişkin görüşlerinin incelenmesidir. Araştırma nitel bir araştırmadır ve nitel araştırma yöntemlerinden olgu
bilim deseni seçilerek yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu okul öncesi eğitim kurumlarında
çalışan 25 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme
formu verilmiştir. Bu kapsamda öğretmenlerle yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Araştırma verilerinin
analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Veri analizi sonrasında öğretmenlerin örtük programa
ilişkin farkındalıkların yüksek olduğunu gözlemlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Eğitim programı, örtük programı, okul öncesi eğitim, program