Mübadele Sürecinin Yer(leşim) Kurma Pratiği: Sinasos (Mustafapaşa) - Nea Sinasos


Ulubay S., Önal F.

Mimarlık, sa.KASIM-ARALIK 2021 , ss.70-76, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Mimarlık
  • Sayfa Sayıları: ss.70-76
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

1923 Türk-Yunan Zorunlu Nüfus Mübadelesi, üzerinde yaşadığımız coğrafyanın, en kapsamlı yer değiştirme hareketlerinin başında gelmektedir. Göç etmek zorunda kalan kitleler, hem Türkiye’de hem de Yunanistan’da, yeni yaşamlar kurarlarken, mekansal bağlamda köklü değişim ve dönüşümlerin yaşanmasına yol açmışlardır. Suyun her iki yakasında, yaşadıkları topraklardan koparılan insanlar, terk etmek zorunda kaldıkları yerleşimlerdeki yaşantıya dair pratiklerini, yeni coğrafyalara taşıyarak, yeni yer(leşim)ler kurma çabasına girmişlerdir. Fiziksel mekanlarını göçle kaybeden bu insanlar, belleklerinde taşıdıkları edimleri ve toplumsallıkları aracılığıyla, yeni coğrafyalardaki yerleşim alanlarını, kendilerine ait bir yere dönüştürmenin gayreti içerisinde olmuşlardır. Bir başka deyişle, ‘öz’lerini muhafaza ederek, mekan aracılığıyla zihinsel bir göçün önüne geçmeye ve göçmenliğin kalıcı hale gelmesini engellemeye çalışmışlardır. Çalışma kapsamında, bu durum, mübadele tarihinde özgün bir yere sahip olan Sinasos (Mustafapaşa) topluluğu üzerinden ele alınmıştır. Sinasosluların mübadele serüveni ve göçle geldikleri yeni coğrafyalarda kendi edimleri aracılığıyla kurdukları Nea Sinasos yerleşimi üzerinden, mübadelenin yer(leşim) kurma pratiğine dair bir okuma ve irdeleme yapılması amaçlanmaktadır.