Akademik Veri Yönetim Sistemi
13. Ulaştırma Kongresi, Türkiye, 10 - 12 Ekim 2019
Orere bağlı tarifeli
işletmecilik yapılan eski Haydarpaşa-Gebze demiryolu hattındaki, planlanan ve
gerçekleşen tren hareketlerinin karşılaştırılması, tren işletmeciliğinin niteliği
ve performansına ilişkin önemli bilgiler sunabilmektedir. Çift hatlı bu kesimde
banliyö trenleri, anahat yolcu ve yük ile bölgesel ekspres trenler
işletilmektedir. Bu çalışmada, sabah (06:00-09:00) ve akşam (17:00-20:00) zirve
saatlerde her iki yöndeki banliyö treninin hareketleri 10 gün için incelenmiştir.
Çalışılan zaman aralıklarında, trenlerin planlanan sürelerden anlamlı bir
şekilde daha hızlı veya daha yavaş seyretme durumu araştırılmış, varış ve
kalkış gecikmeleri hesaplanarak elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir.
Planlanan tren hareketlerini gösteren zamanlar orerden, gerçekleşen tren
hareketlerini gösteren zamanlar trengraflardan elde edilmiştir. Trengraflardaki
veriler manuel olarak okunarak bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Planlanan ve
gerçekleşen tren hareketleri arasındaki karşılaştırmalarda tren özelinde ve istasyon
özelinde çeşitli istatistiksel analizler yapılmış ve elde edilen bulgular
grafikler yardımıyla görsel olarak da ifade edilmiştir. Trenlerin istasyonlar
arasındaki seyirlerine ilişkin gecikmeler, Markov zincirleri ile stokastik
olarak modellenmiştir. Bu çalışmada sunulan yöntemler, kentiçi raylı
sistemlerde tren işletimine ilişkin, gecikme analizi, çizelgeye bağlılık,
gecikme aktarımı ve telafisi gibi çeşitli sayısal değerlendirmeler yapmaya
olanak sağlamaktadır.
Anahtar
sözcükler: Haydarpaşa-Gebze
banliyö hattı, Raylı sistemler, İstatistiksel gecikme analizi, Çizelgeye
bağlılık, Markov zincirleri.