Metalurji, sa.141, ss.25-30, 2005 (Hakemli Dergi)
Alümina, dünyanın en çok kullanım yeri bulan oksit maddeleri arasındadır. Boksit
cevherinden Bayer prosesi ile üretilen alüminanın yaklaşık % 93’ü alüminyum metali
eldesinde, geriye kalan kısmı ise özel alümina kimyasalları ve kalsine alümina üretiminde
kullanılmaktadır. Bu çalışmada, kısaca boksitten Bayer prosesi ile alümina üretimi
incelenerek özel alümina ürünlerinin bir alt başlığı olan alümina kimyasallarının kullanım
yerleri, özellikleri ve üretim prosesleri hakkında teorik bir araştırma yapılmıştır. Alümina
kimyasalları; alüminyum hidroksit, kalsine alümina ve aktif alümina olmak üzere üç gruba
ayrılmaktadır. Alüminyum hidroksit, çoğunlukla Bayer prosesi ile elde edilen bir ürün olup,
farklı özellikte ürün elde edebilmek için çeşitli yöntemler de geliştirilmiştir. Aktif alümina,
alüminyum hidroksitlerin 1000 °C ’nin altındaki aktive etme adı verilen ısıl işlemi ile
oluşturulmaktadır. Kalsine alüminalar ise soda içeriklerine ve toplam empüritelerine göre üç
ana gruba ayrılırlar. Normal sodalı ve düşük sodalı (termal reaktif) kalsine alüminalar Bayer
Prosesi ile üretilirken, yüksek saflığa sahip alüminalar ise alüminyum esaslı tuzların
parçalanmasıyla elde edilirler. Kalsinasyon normal olarak döner fırınlarda veya sabit kalsine
edicilerde yapılır.