Akademik Veri Yönetim Sistemi
27.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Antalya, Türkiye, 18 - 20 Nisan 2019, ss.1180-1193
Sürdürülebilirlik kavramının çevre boyutu, son yıllarda gerek sosyoloji gerek örgütsel davranış alanlarında sıklıkla araştırılan bir konu haline gelmektedir. Önceki yapılan çalışmalar temelinde tasarlanan bu çalışmada çevreci davranışın; bireylerin çevre konusundaki dünya görüşleri ve bilgileri ile birlikte ulaşmak istedikleri amaçları temelinde açıklanması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda 109 lise ve 236 üniversite öğrencisinden oluşan iki ayrı örneklem için iki ayrı deney düzeneği tasarlanmıştır. Çevre konusunda yapılan eğitimler ile bilgi düzeyi, bireyleri belirli amaçlara ulaşmaya iten belirli koşullar oluşturulması ile kişisel amaçlar manipüle edilmiştir. Bireylerin çevre konusundaki görüşleri ise yeni ekolojik paradigma ölçeği yardımıyla edinilmiştir. Ölçeğin geçerliliği çoklu grup doğrulayıcı faktör analizi ile her iki grupta test edilmiştir. İlk çalışmada geri dönüşüme çöp atma, ikinci çalışmada çevre etkinliğine katılma olarak belirlenen çevreci davranışın, bireylerin çevre ile ilgili görüşleri, bilgi düzeyleri ve amaçları ile açıklanması için çoklu grup lojistik regresyon modelleri kurulmuş ve analizleri yapılmıştır. İlk çalışmanın sonucunda; bireylerin eğitim sonrası görüşlerinde gerçekleşecek bir birimlik değişimin, onların çevreci davranışta bulunma ihtimalini 11.1 kat arttırdığı bulunmuştur. Ayrıca bulgular, kazanç odaklı amaç yönelimli bireylerin, kontrol grubundakilerden 7.3 kat daha yüksek, normatif amaç yönelimli bireylerin ise; kontrol grubundakilerden 3.5 kat daha yüksek ihtimalle çevreci davranışta bulunacağını göstermektedir. İkinci çalışmada ise çevre eğitimi almış bireylerin, almayan bireylerden yaklaşık 2 kat daha yüksek ihtimalle çevreci davranış sergileyeceği soncuna ulaşılmıştır. Çevreci davranış gönüllü, kazanç veya normatif odaklı olarak ayrıldığında ise, çevre eğitiminin sadece gönüllü davranış üzerinde anlamlı etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Bu doğrultuda çevre eğitimi almış bireylerin, almayanlardan 4.7 kat daha yüksek ihtimalle gönüllü olarak çevreci davranış göstereceği sonucuna ulaşılmıştır.