9. Uluslararası Mühendislik ve Teknoloji Yönetimi Kongresi, İstanbul, Türkiye, 29 Nisan - 01 Mayıs 2023, ss.430-440
Yaklaşık 4,5 milyar yaşında olan dünyada nüfusun hızla artması ve buna bağlı olarak
mevcut enerji kaynaklarının azalmasıyla birlikte bu kaynakların daha verimli
kullanılmasının önemi artmıştır. 21. yüzyılda teknolojinin sürekli gelişmesiyle üretilen
yenilikçi ev aletlerinin kullanılması da yaygınlaşmıştır ve küresel elektrik tüketiminin
%6'sına tekabül eden ev tipi buzdolaplarında enerji verimliliğindeki iyileşme daha da ön
plana çıkmıştır. Buhar sıkıştırmalı soğutma çevirimi temelinde çalışan buzdolaplarında,
çevrim bileşenleri daha verimli kullanılıp optimum Soğutma Etkenlik Katsayısı (COP)
sağlanarak enerji verimliliği iyileştirilebilir. Buzdolabı test standardının (IEC-62552)
yeni versiyonu doğrultusunda, enerji tüketimi testlerinin 16°C ve 32°C farklı ortam
sıcaklıklarında yapılması gerekmektedir. Bu çalışmada, ev tipi bir buzdolabında yalnız
kılcal boru kullanmak yerine, kılcal boruyla birlikte elektronik genleşme valfi
kullanımını değerlendirmek üzere deneysel çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Bir ev tipi
buzdolabında, farklı ortam çalışma koşullarında yoğuşma ve buharlaşma basınçları
arasındaki kısılma direncini farklılaştırma olanağının sağlandığı, üç farklı açıklık oranına
sahip elektronik genleşme valfi kullanımının farklı kompresör devirlerindeki buzdolabı
enerji tüketimine etkisi incelenmiştir. Ayrıca kompresör devrinin ve elektronik
genleşme valfi açıklık oranının sistem performans parametreleri üzerindeki etkisi de
analiz edilmiştir. Sonuçlar, 16 °C ve 32 °C ortam koşullarında enerji verimliliği açısından
en iyi senaryoda aynı kompresör devrinde valf açıklık oranının mutlaka farklılaştırılması
gerektiği ortaya konmuştur. Ayrıca ortam sıcaklığı veya kompresör devri
değiştirildiğinde, genleşme cihazının kısılma oranı değiştirilerek soğutma
performansının artırılabileceği görülmüştür. Yapılan çalışmalar sonucunda elektronik
genleşme valfine sahip buzdolabında enerji tüketim seviyesinin %2 azaltılabileceği
ortaya konmuştur. Bu sonuçlarla birlikte, yeni enerji tüketim standardına uygun yüksek
enerji verimliliği sınıfına sahip buzdolaplarının tasarlanmasında elektronik genleşme
valfi kullanımı ön plana çıkmaktadır.