Akademik Veri Yönetim Sistemi
Sustainable Futures, cilt.8, ss.1-16, 2024 (SSCI)
Şehirlerin ve toplulukların sürdürülebilirliğinin sağlanması, gelişimden kaynaklanan mali yüklerin ve rantın paydaşlar arasında paylaşılmasıyla yakından ilişkilidir. Yönetimler, altyapı yatırımlarını finanse etmek ve kentleşme politikalarını uygulamak için gelişimden kaynaklanan artışın bir kısmını (veya tamamını) geri kazanarak Arazi Değer Artışı Yakalama (Land Value Capture - LVC) uygulamaktadır. Bu amaçla geliştirilen sürekli ve tek seferlik araçlar aracılığıyla, sakinler veya geliştiriciler tarafından sağlanan değer artışına karşılık kentleşme yüküne destek sağlanmaktadır. Türkiye’de mevcut LVC araçlarının artan değeri yakalamadaki etkinliği tartışmalıdır. Bu çalışma, Türkiye’nin LVC araçlarının iyileştirilmesine yönelik etkileri, Avrupa ülkelerindeki benzerleri perspektifinden değerlendirmek amacıyla politik, ekonomik, sosyo-kültürel ve teknolojik (PEST) faktörleri analiz etmektedir. İncelenen ülkelerin seçimi, ilgili LVC aracının diğer araçlara göre kullanım sıklığına göre belirlenmiştir. Çalışma sonuçları, Türkiye’nin LVC araçlarının incelenen uygulamalar temelinde yeniden yapılandırılmasının, yerel yönetimlerin altyapı ve hizmet tesisleri üzerindeki mali yükünü azaltırken, sakin davranışlarında değişikliklere yol açabileceğini öne sürmektedir. Ayrıca, Türk LVC araçlarının, taşınmaz değerleme ve teknolojik altyapı geliştirme konusunda düzenlenmesi gerektiğini göstermektedir. İncelenen uygulamaların potansiyel sonuçlarının elde edilen bulgular ışığında tutarlılığı ve sürdürülebilir kalkınma politikalarıyla uyumu tartışılmaktadır.
Ensuring the sustainability of cities and communities is closely linked to sharing the financial burden and rent
among stakeholders arising from development. Administrations undertake Land Value Capture (LVC) to finance
infrastructure investments and implement urbanization policies by recapturing a portion (or all) of the increase
resulting from development. Through recurring and non-recurring instruments developed for this purpose,
support is provided to the urbanization burden in exchange for the value added by residents or developers. In
Türkiye, the efficiency of existing LVC instruments in capturing added value is subject to debate. This study
analyses political, economic, socio-cultural, and technological (PEST) factors to evaluate implications for
improving Türkiye’s LVC instruments from the perspective of their counterparts in European countries. The
selection of the countries examined was determined by the frequency of use of the relevant LVC instrument
compared to other instruments within the country. The study results suggest that restructuring Türkiye’s LVC
instruments based on the examined practices would reduce the financial burden of infrastructure and service
facilities on local administrations while potentially inducing changes in resident behaviour. Additionally, it indicates
the need for Turkish LVC instruments to be regulated regarding property valuation and technological
infrastructure development. The consistency of the potential outcomes of the practices considered in light of the
results and their alignment with sustainable development policies are discussed.