InMECS21 1. Uluslararası Medya ve Kültürel Çalışmalar Konferansı, Gaziantep, Türkiye, 6 - 07 Eylül 2021, ss.60-61
İletişim tasarımı, görsel iletişim tasarımı, yeni medya, vb. alanlarda yenilikçi uygulamalar üzerinden
günümüz tasarım dünyasının endüstriyel ve akademik ihtiyaçlarına yönelik ders içeriklerini ve programlarını
güncellemek önem arz etmektedir. Özellikle COVID-19 sonrası farklılaşan dünya düzeninde dijitalleşme
süreçlerinin hızlanması, eğitim araçlarında da dijital yöntemlerin kullanımını mecbur kılmaktadır. COVID-19
sonrası pek çok mecra, dijital yönelim ve eğilimlere yönelik atılımlar gerçekleştirmiştir. Eğitim alanında ise
uzaktan eğitim süreci yaygınlaşmış ve güzel sanatlar eğitiminin atölye gibi uygulama ağırlıklı dersleri
dahil uzaktan eğitim platformlarına uyarlanmak durumunda kalmıştır. Bilgisayar programları üzerinden
yürütülen grafik, iletişim, görsel iletişim tasarımı ve buna benzer bölüm ve bölüm dersleri, şüphesiz
adaptasyonu en hızlı gerçekleşen ders içeriklerini oluşturmaktadır. Öyle ki, uzaktan eğitim modüllerinin
ekran paylaşımına izin veren yapısı ve hatta öğrenci bilgisayarına erişim sağlanabilen yapısı göz önünde bulundurulduğunda, doğrudan geleneksel araçlarla (boya, resim, heykel, vb.) sürdürülmesi zorunluluğu
bulunan eğitim içeriklerine kıyasla bilgisayar programı anlatımına dayalı animasyon, modelleme, grafik
tasarım araçları, interaktif tasarım araçları başlıklı derslerde uyum daha çabuk ve mümkün olmuştur.
Uzaktan eğitim üzerinden derslerin yürütülmesi, COVID-19 öncesi dönemde kısmi dersler üzerinden
(Atatürk İlke ve Devrimleri Tarihi, Türkçe) uygulanmakta iken COVID-19 sonrası tüm dersler ve bütün
müfredat kısa bir zaman diliminde uzaktan eğitime dönüştürülmüştür.
COVID-19 sonrası uzaktan eğitim üzerinden derslerin sürdürülmesi, bilgisayar ve program/yazılım anlatma
temelli dersler için daha uygun gözükse de uzaktan eğitimin kendi doğasına has birtakım zorlulukları,
bu dersler üzerinden de gözlemlenir olmuştur. Şüphesiz bu zorlukların başında öğrencilerin derse ilgisini
sağlamaktaki zorluk ve bunun ötesinde öğrencilerin derse ilgisi ölçmekteki güçlük başı çekmektedir.
“Kamera” açma gerekliliği, kişisel görüntülerin kayıt altına alınması sebebiyle özel hak ihlali kapsamında
iken öğrencinin mevcut dersteki aktifliğini ölçmek başka yöntemler geliştirilmesi gereği doğurmaktadır.
Bunun ötesinde, fiziksel ders ortamından farklı olarak eğitimcinin kendisi de kayıt altında olmanın zorluğunu
yaşamak durumundadır. Bu çerçevede değerlendirildiğinde hem eğitimcinin hem de öğrencilerinin ilgi ve
yönelimini yükseltmek, yeni ve farklı eğitim içerikleri üzerinden dersleri zenginleştirmekle mümkündür.
Yıldız Teknik Üniversitesi İletişim Tasarımı “3B Modelleme” dersi kapsamında geliştirilen AR uygulamaları,
hem eğitimcinin hem de öğrencilerin ilgisini artırmak, öğrencilere yeni deneyim alanları kazandırmak
ve mevcut müfredatı dijital ve teknolojik araçlarla donatmak anlamında bir zemine oturmaktadır.
AR (Augmented Reality), Türkçeleştirdiğinde artırılmış gerçeklik gibi bir tanımlama ile anılmaktadır.
Artırılmış gerçeklik teknolojisi, fiziksel ortamdaki gerçekliğe adapte edilmiş bir başka sanal gerçeklik alanı
oluşturmaktadır ve öyle ki, geleceğin yeni teknolojilerini aktarmayı hedefleyen iletişim, görsel iletişim,
interaktif medya tasarımı gibi alanların bu teknolojik gelişmelerden uzakta kalması ya da eğitim içeriklerine
dahil edememesi, çağdaş eğitim araçlarından uzaklaşmış bir eğitim anlamına gelecektir. Özellikle iletişim,
görsel iletişim, interaktif medya tasarımı, çizgi film tasarımı, yeni medya ve bununla ilişkili bölümlerin
ders programlarına artırılmış gerçeklik, sanal gerçeklik gibi çağdaş uygulamalara dayanan araçları
eklemeleri bir tercihten çok zorunluluktur. Bu bakış ekseninde Yıldız Teknik Üniversitesi İletişim Tasarımı
“3B Modelleme” dersi kapsamında öğrencilerin artırılmış gerçeklik uygulamaları ve denemeleri, eğitimin
çağdaş araçlarla güncellenmesi noktasında bir anlam kazanmaktadır. COVID-19 süreciyle birlikte bu yeni
deneyim alanı, hem eğitimcinin hem de öğrencilerin derse ilgi ve katkısının artmasına neden olmuştur.
Yıldız Teknik Üniversitesi İletişim Tasarımı “3B Modelleme” dersi artırılmış gerçeklik uygulamaları için
iki program ve yazılımdan faydalanılmıştır. Modelleme ve tasarım için özgür yazılım olması sebebiyle
Blender 2.80 kullanılmıştır. Blender 2.80 üzerinde yapılan tasarım, modelleme ve animasyonların artırılmış
gerçeklik ortamına aktarılması ise Artivive üzerinden sağlanmıştır. Öğrencilerin artırılmış gerçeklik
uygulamalarının teması ise Türk mitolojisi olmuştur. Böylelikle öğrencilerin kültürel belleğin izlerini kendi
tasarımcı bakışlarıyla tanımlamaları beklenmiştir. Ders bu anlamda öğrencileri kültürel farkındalık ve
aidiyet noktasında araştırmalar yapmaya itmiştir.