Akademik Veri Yönetim Sistemi
2nd International Ankara Conference on Scientific Research. Ankara/TÜRKİYE, 6-8 Mart , Ankara, Türkiye, 6 - 08 Mart 2020, ss.421-422
Yara, yanık ve dokuya bağlı hastalıklar dünya çapında en yaygın ve yıkıcı travma biçimleridir. Bakteriyel enfeksiyon yara tedavisinin en büyük sorunu olup yara iyileştirmelerini geciktirmekte ve kronik yaraların ise kaynağını oluşturmaktadır. Bu yaraların tedavisinde kullanılan antibiyotiklere mikroorganizmaların antibiyotik direnci geliştirmelerinden dolayı gümüş nanoparçacık, yeni antimikrobiyal ajanlar olarak ortaya çıkmıştır. Gümüşün geniş spektrumlu antimikrobiyal etkiye sahip olması ve bu özelliğinden dolayı yara iyileştirmelerini sağladığı bilinmektedir ancak gümüş nanoparçacıkların sentezinin aşırı pahalı olması, çevresel ve biyolojik riskler oluşturabilecek zehirli kimyasalların kullanımı ve tehlikeli yan ürünlerin oluşması bu metodların dezavantajıdır. Bu nedenle fizikokimyasal metodlara alternatif olarak bitki ekstraktlarıyla yeşil sentez olarak adlandırılan nanoparçacık sentezi yöntemi geliştirilmiştir. Yeşil sentez olarak bilinen bu yöntemde bitki özütlerinin kullanılmasının en büyük avantajı; çoğu durumda kolayca temin edilebilen, güvenli ve toksik olmayan, gümüş iyonlarının indirgenmesine yardımcı olabilecek çok çeşitli metabolitlere sahip olmalarıdır. Genel olarak, bitki ürünlerinin iyileştirici özellikleri tanenler, saponinler, flavonoidler ve alkaloidler gibi spesifik sekonder metabolitlerle ilişkili olup gümüş iyonlarının indirgenmesi ve stabilizasyonu yine bu biyomoleküller aracılığıyla gerçekleşmektedir. Bunun dışında bu yöntem basit, ekonomik ve çevre dostu olup, gümüşün antimikrobiyal etkisi ve bitkilerdeki biyoaktif bileşenlerin varlığıyla yeşil sentez nanoparçacıklar yara iyileşmelerini hızlandırıcı etkiye sahip olacaktır. Bitki özütlerinden nanoparçacık çalışmaları günümüzde önem arz eden bir çalışma alanıdır. Kimyasal nanoparçacık sentezine alternatif olan bu yöntem yara iyileştirme süreçlerinin daha kısa ve sağlıklı olmasını sağlarken kimyasal türevlerinin risklerini ortadan kaldıran bir yöntemdir. Bu nedenle çalışmada yara iyileştirici etkileri bilinen Plantago Lanceolata bitki ekstraktı kullanılarak yeşil sentez gümüş nanopartikül üretilmiş ve sentezlenen nanopartikülün in vitro hücre kültürlerinde proliferasyon ve migrasyon testleri uygulanmıştır. Böylelikle gümüş nanoparçacıkların hücreler üzerindeki sitotoksisite etkileri ve yara iyileştirici etkileri incelenmiştir. Bununla birlikte E. coli bakterisi üzerindeki antibakteriyel aktiviteleri mikrodilüsyon yöntemiyle tespit edilmiştir. Elde edilen bulgularla, sentezlenen gümüş nanopartikülün antibakteriyel ajan olarak farklı endüstri dallarında kullanılması, yara iyileştirmelerinde ve kanserli hücrelerde kullanılması gibi yeni çalışmalara da rehber olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Gümüş Nanoparçacık, Yeşil Sentez, Plantago lanceolata, Yara
İyileştirme