ICSAS 2nd INTERNATIONAL CONFERENCE ON APPLIED SCIENCES, Erzurum, Türkiye, 19 - 21 Nisan 2024, ss.15-16
Son çalışmalar, tahılların laktik asit bakterileri (LAB) tarafından fermentasyonuna dayalı
olarak, besinsel özellikleri arttırılmış fonksiyonel içeceklerin geliştirilmesi için iyi bir substrat
olduğunu göstermektedir (Sigüenza-Andr´es ve ark, 2023). LAB ve mayalar, tahıl bazlı
fermente gıdaların fermantasyonunda rol oynayan başlıca mikroorganizmalardır (Bationo ve
ark, 2023). Bu gıdalardan biri, darı, mısır, buğday veya pirinç unundan maya ve LAB
fermantasyonu ile üretilen, oldukça viskoz bir geleneksel tahıl içeceği olan Boza'dır (Uçak ve
ark, 2022; Arıcı ve ark, 2014). Bu çalışmanın amacı; bozadan izole edilen laktik asit bakterisi
ve mayaların enzimatik ve antimikrobiyel özelliklerinin belirlenmesidir. Ayrıca bu çalışmada;
test edilen izolatlardan 19 LAB ve 5 maya izolatı 16S rRNA gen dizilimi ile tanımlanmıştır.
Tanımlama sonucunda; bozadan elde edilen izolatlar içerisinde LAB’lerden 6 adet Lactococcus
lactis, 4 adet Weisella confusa, 3 adet Lactiplantibacillus plantarum, 2 adet Leuconostoc lactis,
birer tane Liquorilactobacillus hordei, Lactococcus raffinolactis, Leuconostoc mesenteroides,
Pediococcus acidilactici tespit edilirken mayalardan birer adet Pichia membranifaciens,
Kazachstania saulgeensis, Rhodotorula mucilaginosa, Wickerhamomyces anomalus ve
Rhodotorula alborubescens varlığı tespit edilmiştir. İzolatların enzimatik aktivitelerini belirlemek amacıyla; fitaz aktiviteleri, gluten parçalama aktiviteleri ve fenolik asit
dekarboksilaz enzim aktiviteleri incelenmiştir. Buna ek olarak izolatların; Bacillus cereus
RSKK 9637 ATCC 11778, Escherichia coli O157:H7 ATCC 25150, Listeria monocytogenes
ATCC 13932, Salmonella enterica subsp. enterica serovar Typhimurium ATCC 14028 ve
Staphylococcus aureus ATCC 25923 test bakterileri üzerindeki antimikrobiyal aktiviteleri
değerleri belirlenmiştir. Mayaların belirtilen patojenler üzerinde herhangi bir antimikrobiyal
aktivitesi olmamasına karşın; LAB’lerin çoğunun patojenler üzerinde inhibisyon etkiye sahip
olduğu tespit edilmiştir. LAB’ lerinin sentetik fitaz besiyerinde oluşturdukları zon çapları 0-
17,12 mm aralığında; glutenli besiyerinde, 0- 25.77 mm aralığında; maya izolatlarının
oluşturdukları zon çapları ise; sentetik fitaz besiyerinde 0-12,65 mm aralığında, glutenli
besiyerinde, 0- 19,9 mm aralığında değişim göstermiştir. Buna ek olarak; izolatların farklı
oranlarda; p-kumarik asit, kafeik asit ve hidroksibenzoik asiti dekarboksile edebildiği tespit
edilmiştir.
Anahtar Kelimeler : LAB, maya, enzimatik aktivite, antimikrobiyel aktivite