What do schools sell? The neoliberal transformation of public schools’ institutional identities


Creative Commons License

Kaptan O., Korumaz M., Uçar İ.

The Journal of Academic Social Science Studies, cilt.15, sa.90, ss.51-66, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Küresel pazardaki değişimler hemen her ülkede kamu kurumlarını etkilemektedir. Devletler, sanayi devrimi ve ikinci dünya savaşının atfettiği özellik ve rollerini terk ederek, kar amacı güden kurumlara benzer yeni bir görünüm kazanmaktadır ve bu da politika yapıcılara küresel dünyanın sert yarışmacı atmosferinde ayakta kalabilmek amacıyla sosyal devletleri şirketler olarak yönetme konusunda rehberlik etmektedir. Artan bireyselleşme ve bireylerin ticari işletmelere dönüşmesi, başlangıçta ortak iyinin hizmetinde kolektif yapılar olarak tasarlanan kamu hizmetlerinin geleneksel duruşunu tehdit etmektedir. Özellikle eğitim kurumlarından, rekabette rakiplerini yenmeleri beklenen bireyleri değerli varlıklara dönüştürme kapasitesine sahip bireysel gelişim araçları olmaları beklense de bu kamu kurumlarının böyle bir dönüşüme ne kadar hazır oldukları şüphelidir. Bu çalışma, neoliberalizmin devlet okullarının kurumsal kimlikleri üzerindeki etkilerini anlamayı amaçlamaktadır. Nitel araştırma yaklaşımının kullanıldığı bu çalışmada Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından 2021 yılında en aktif kullanılan on devlet okulu web sitesi arasında ilan edilen on devlet okulu müdürüyle görüşmeler yapılmış ve bu sitelerde bulunan 234 haber ve duyuru analiz edilmiştir. Çalışmada kullanılan analiz yöntemleri eleştirel söylem analizi (ESA), içerik analizi ve tematik analizdir. Okullar arasındaki rekabetin, okulları yönetmek için gerekli fonları toplama ihtiyacından kaynaklandığı ve okul yöneticilerinin öğrencileri finans kaynağı olarak görmeye yönlendirildiğisonucuna varılmıştır. Ayrıca yöneticilerin rekabet ortamında ayakta kalma çabalarının okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranışlarını gölgelediği sonucuna ulaşılmıştır.