The Journal of Academic Social Science Studies, cilt.13, sa.83, ss.107-123, 2020 (Hakemli Dergi)
Eğitim camiası, içerisinde bulunulan dönemde önemli yenilikler ve değişimler yaşamaktadır.
Yüz yüze eğitimle ilgili çağın gereklerine uygun birçok uygulama ve materyal geliştirilirken,
ortaya çıkan salgın bu çalışmaların uzaktan eğitimle dijital platformlara taşınmasını gerekli
kılmıştır. Uzaktan eğitim uzun zamandır bilinen ama çoğu kesim tarafından kullanılmaktan
kaçınılan bir durumken yaşanan Covid-19 pandemi dönemi ile birlikte mecburi bir süreç
haline gelmiştir. Bu sürecin Z Kuşağı olarak adlandırılan yaş gurubunun okul dönemine denk
gelmesi eğitim camiasının kendini her açıdan daha güncel hale getirmesinin gerekliliğini
ortaya koymaktadır. Günümüz eğitiminin misyonu eleştirel düşünebilen, nüansları fark
edebilen, araştıran, değişime ayak uydurabilen ve sahip olduğu bilgiyi farklı alan ve
mecralarda kullanabilen bireyler yetiştirmektir. Revize edilen Milli Eğitim Bakanlığı (MEB)
programlarında da dijital çağın gereklilikleri göz önüne alınarak planlamıştır. Bu bağlamda
eğitimin her sahasında olduğu gibi sosyal bilgiler öğretiminde de birçok duyuya hitap eden
ve deneyimlemeye olanak sağlayan öğretim süreci mühim yer tutmaktadır Sosyal bilgiler
öğretim programı içerisinde yoğunlukta bulunan soyut kavramların öğretiminde görsel
materyal kullanımı öğrenciyi güdülemektedir. Görsel materyallerden biri olan çizgi romanın
kullanılması ise bazı olguların anlamlandırılmasına, kalıcı olmasına ve farklı perspektifinden
analiz yapabilmeye olanak sağlamaktadır. Eğitimin her düzeyinde eğitimcilerin rahatlıkla
başvurabileceği özgün bir materyal olan çizgi roman resim ve yazıyı bir uyum içerisinde
sunmaktadır. Bu bağlamda sınıfta çizgi romanla ders anlatımı gerçekleştirilirse, çoklu
öğrenme ortamı oluşturularak; çizgi romanın 5 duyuyu harekete geçirmesi sağlanacaktır.
Özellikle çizgi roman aracılığıyla öğrenme konusunda bireye; motivasyon sağlama,
duygularını doğru ifade edebilme, soyut konuları somutlaştırma gibi imkanlar sunmaktadır.
Dünyada dokuzuncu sanat olarak kabul gören çizgi roman zamanın durağanlığını
kırmaktadır. Çizgi romanın şimdi, gelecek ve geçmiş zamanı aynı anda sunup; bireylerin
sentez gücüyle kendi öğrenmelerine yardımcı olup, öğrenmeyi daha kalıcı hale getirmektedir.
Tüm bunların yanında dijital çağın gereklilikleri doğrultusunda artık çizgi romanlar sadece
geleneksel basımla değil web ortamlarında ve programlar yoluyla da tasarlanabilmektedir. Bu
çalışmada web 2.0 araçlarından Pixton adlı siteden yararlanarak bir çizgi roman materyali
geliştirilmeye çalışılmıştır. Geliştirilen materyal; sosyal bilgiler dersi 6.sınıf, etkin vatandaşlık
öğrenme alanındaki yönetim şekilleri konusunda 67 panelden oluşmaktadır. Öğrencilerin
deneyimleme fırsatı bulamadığı ve soyut olduğu bilinen yönetim şekilleri konusunda dijital
ortamda eğitici çizgi roman materyali hazırlanmıştır. Araştırmanın amacı dijital çizgi roman
tasarlanma sürecini nasıl inşa edildiği, ne tür yollar izlendiği, nelere dikkat edildiği gibi
detayların ve de ortaya çıkan materyalin ilgililerle paylaşılmasıdır. Ayrıca hazırlanan eğitici
çizgi roman materyalinin, ders ortamını zenginleştirmesi, öğrenciyi merkeze alarak aktif
öğrenmeye imkan sağlaması ve de materyalin hem yüz yüze hem de uzaktan eğitimde
kullanılabileceğini düşünülmektedir. Bu bakımdan her branştan eğitimciye ve de yapılacak
benzer çalışmalara katkı sağlaması hedeflenmektedir.
The field of education has been experiencing significant changes today. While
many application and materials were being developed, the pandemic made the
transformation of them into digital World necessary. Distance education was
known but dis-preferred for a long time; however, it has become mandatory
with Covid-19 pandemic. The school years of Generation Z and the time of
pandemic has overlapped, which revealed the necessity to freshen the field of
education in many terms. The mission of education today is to raise students
who can think critically, notice differences, adapt to changes, and use her/his
knowledge in different fields. Thus, the revised Turkish Ministry of Education
has updated the curriculum accordingly with the needs of digital age. In this
sense, learning processes addressing multiple senses and experience has a
fundemantal place in social studies education, too. The use of visuald while
learning abstract concepts in social studies education motivates students. The
use of comics, one of these visuals, helps students understand concepts,
analyze from different perspectives and permanent learning. Comics present
visuals and written message together and it can be used for any level of
education. As an original material, comics trigger five senses and create
multiple sensory learning environment. Comics create chances for studens such
as motivation, expressing feelings correctly, and objectifying abstract concepts.
Comics break the stability of time, and it is identified as the ninth art of the
World. Comics help permanency of learning by presenting the past, present
and the future together. Along with these, comics can be designed in digital
platforms. In this study, digital comics material was developed using Pixton,
one of the web 2.0 tools. The material was developed for governing styles
subject in 6th grade, and it consists of 67 panels. The ‘governing styles’ subject
was chosen deliberately as students do not have the chance to objectify or
experience the content. The aim of this study is to share how digital comics
design is structured, which principles are used and which criteria is followed
with related shareholders. Also, it is hypothesized that the designed material
would enrich the learning environment, empower learning, activate the
students in the learning process, and be used through distance education
process. In this sense, the study aims to contibute educators from every field
and future studies.