ANADOLU’DA ANTİK TIP UYGULAMALARI, MÜZİKLE TEDAVİNİN DOĞUŞU VE ASKLEPION’LARIN ÖNEMİ- AYAS (AİGEAİ) ÖRNEĞİ

Ünal Akbulut E. C.

JASS, cilt.3, sa.3, ss.33-55, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 3 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: JASS
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Other Indexes
  • Sayfa Sayıları: ss.33-55
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İnsanlığın doğuşundan itibaren özellikle Mezopotamya ve Anadolu’da yaşayan topluluklar, hastalıklarını tedavi etmek amacıyla otlardan, hayvanların çeşitli organlarından ve büyüden faydalanmışlardır. Sümerlerin yazıyı bulunmasıyla birlikte diğer uygarlıklar da etkilenmiştir. Gene Babiller, Asurlar, Hititler bugünkü toplumsal yaşantıların oluşmasında, tıp ve müzik alanında önemli bir tarihsel yere sahiptir. Aynı şekilde Şamanların hasta kişileri çeşitli otları tütsü yaparak tedavi etmesi, ilk tıbbi çalışmalar olarak tarihte yerini almıştır. Şaman davulu büyü ritüellerinde önemli bir yer tutmaktadır. Şurası bir gerçek ki Mezopotamya ve Anadolu’da gerçekleşen tedavi amaçlı girişimler, daha sonra insanların toplu halde tedaviye ihtiyaçlarını doğurmuş ve o günün tedavi merkezleri olan Asklepion’ları inşa etmesini gerektirmiştir. Asklepion’lar, sadece tedavi merkezleri değil aynı zamanda bir tapınma merkezidir. Bu merkezlerde ilaçla tedavinin yanı sıra, müzikle de tedavi uygulandığı ele geçen belgelerle ortaya konulmuştur. Bu nedenle şifalanmak için Asklepion’lara gelen hastalara su sesi dahil çeşitli çalgılar dinleterek programlı bir biçimde tedavi uygulanması bugünün Müzik Terapi ve Müzik Tıbbı olarak adlandırılan yönteminin o zamanlarda başladığının göstergesidir.  Bu çalışmanın amacı doğa ve tarihe bağlı kalınarak tarihte müziğin tedavi amaçlı kullanıldığı tıp merkezlerinin ilk olarak Anadolu topraklarında kurulduğunun kanıtını tek bir Asklepion’a (Bergama) ve tek bir medeniyete bağlı (Antik Yunan) kalmadığını aktarmaktır. Sonuç olarak, Anadolu topraklarında Sümerlilerden başlayarak tıp ve müzik tedavi alanında bir sonraki medeniyetlere alt yapı oluşturacak çalışmalar yapıldığı ve kurulan Asklepion’larda Selçuklu ve Osmanlı şifahanelerinin ve hatta günümüzün Müzik Terapi ve Müzik Tıbbı uygulamalarının dünyadaki ilk temellerinin atıldığı ortaya konulmuştur. Adana Yumurtalık ilçesindeki Aigeai Asklepion’unun da dönemindeki aynı amaçla kurulan tapınaklar kadar önem sahibi olduğunun altı çizilmiştir.