III. KUTUP BİLİMLERİ ÇALIŞTAYI, Ankara, Türkiye, 5 - 06 Eylül 2019, ss.48-49
Dünya’nın atmosferinin hidrolojik döngüsünde kilit rol
oynayan troposferdeki su buharı, GNSS meteorolojisi (GNSS-M) ile yüksek
zamansal ve mekânsal çözünürlükte ve aynı zamanda yüksek doğrulukla
izlenebilmektedir. Ayrıca, kar kalınlığı belirleme, su seviyesi değişimi
belirleme gibi çalışmalara önemli katkılar sağlayan GNSS-Reflektometresi
(GNSS-R) tekniği ile son yıllarda fiziksel parametreler yüksek doğrulukla elde
edilebilmektedir. Bu çalışmada, Antarktika bölgesinde su buharı ve bölgenin
kar/buz kalınlığı değişimlerinin GNSS-M ve GNSS-R teknikleri ile izlenmesiyle
bölgenin fiziksel karakteristiğini izlemede önemli sonuçlar üretilmesi
beklenmektedir. Bu amaçla, Horseshoe Adasında gel-git etkisinin belirlenmesi ve
kar/buz yüksekliklerinin izlenmesi, ultrasonik seviye sensörleri, meteorolojik
istasyonlar ve konuya özgün olarak tasarlanmış GNSS istasyonları gözlemleri ile
gerçekleştirilecektir. Bu doğrultuda, çok kapsamlı tekniklerin bir arada
kullanılacağı Troposfer ve Deniz Seviyesi Reflektometresi Gözlem İstasyonu ve
Troposfer ve Kar/Buz seviyesi Reflektometresi Gözlem İstasyonu
geliştirilmiştir. Bu istasyonlar, uzay tabanlı jeodezik sistemlere dayalı olup,
yüksek doğruluğa sahip ses dalgalarıyla konumlama verileri ile meteorolojik
istasyon verilerinin (Global radyasyon, iyonosferik elektron miktarları, nispi
nem, sıcaklık, basınç, rüzgâr hızı ve yönü) özel yazılımlarla kombine
edilmesiyle çıktı üretecek şekilde özel amaçlı olarak tasarlanmıştır. Diğer
yandan, bu istasyonlar ile destekleyici çalışmalar kapsamında, batimetrik haritalama,
jeolojik ve jeofizik alanında yapılacak çalışmalar, gerçek zamanlı konumlama,
navigasyon, coğrafi bilgi sistemi çalışmaları ve tektonik hareketlerin
izlenmesi gibi konularda oldukça önemli bilgiler sağlanacağı ve diğer bilimsel
çalışmalara destek vereceği düşünülmektedir. Bu çalışmanın çıktı ürünlerinin,
küresel iklim değişikliğinin izlenmesine yardımcı olacağı ve aynı zamanda
uluslararası Antarktik çalışmalarında ülkemizin söz sahibi olmasına katkı
sağlayacağı düşünülmektedir.