Türkiye’nin Covid-19 Dinamiği: SIR Epidemik Modeli ile Bir Yaklaşım

Ceran F., Yüzbaşıoğlu H., Tanç H., Dansık M. Y., Çor A., Aşkın Ö. E.

INSAC Natural and Health Sciences (INHS-2020), İstanbul, Türkiye, 22 - 23 Mayıs 2020, ss.405

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.405
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

On binlerce insanın ölümüne yol açan ve ilk olarak Çin’in Hubei Eyaleti Wuhan şehrinde görülen yeni tip korona virüsün neden olduğu pandemi, bulaşma hızının yüksekliği nedeniyle tüm dünyayı etkisi altına alan küresel bir sağlık sorunudur. Bu virüs ilk olarak sırasıyla Çin ve Suudi Arabistan’da görülen SARS (ağır akut solunum yolu yetersizliği) ve MERS gibi virüs tiplerini içeren koronavirüs ailesinden olup 2019-nCoV olarak adlandırılmıştır. Salgın, 31 Aralık 2019 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ofisine bildirilmiş olup ve bu tarihten itibaren günümüze (24 Nisan 2020) tüm dünyada 2,591,015 vaka ve 178,686 ölüm kayıtlanmıştır. Türkiye, bu salgından etkilenen ülkeler arasındadır. Ülkemizde ilk vaka sayısı 11 Mart 2020 tarihiyle bildirilmiş ve 24 Nisan 2020 tarihe kadar toplamda 101,790 vaka görülmüş olup bu vakaların 2,491’i ölümle sonuçlanmıştır. 2019-nCoV virüsü kaynaklı hastalığın dinamiklerinin belirlenmesi, alınan karantina önlemlerinin ne derece esnetilmesi/sıkılaştırılması gerektiği ve ekipman ihtiyaçlarının optimize edilmesi gibi birçok konunun değerlendirilmesinde oldukça önem arz etmektedir. Bu çalışmada, Türkiye’nin günlük koronavirüs istatistikleri kullanılmış ve Kermack ve McKendrick tarafından geliştirilen SIR (Susceptible - Infectious – Removed /Recovered) metematiksel modeli ile çözümlemeler yapılmıştır. SIR modeli kullanılarak, yeni vakaların sönümlenme tarihi, pandemi sonunda toplam gözlenen toplam vaka sayısı ve toplams ölüm sayısını içeren tahminler yapılmıştır.