Akademik Veri Yönetim Sistemi
Van İli Eğitim Sorunları Çalıştayı, Tanhan, F., Editör, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van, ss.153-159, 2013
Her eğitim etkinliği, bir insan anlayışında, bir insan idealinde, belirli nitelikleri olan bir
insan tipini yetiştirilme iradesinde temelini bulur. Amaçlanan insan tipi, eğitim
uygulamalarına yön verir. Nasıl bir insan sorusu, nasıl bir eğitim sorusunu cevaplar. Eğitimde
ezberleme ve anlama konusu, “istendik yönde” davranış değişikliğine uğraması amaçlanan
insan tipi ile yakından ilgilidir. Ezberci eğitimin yetiştirdiği kapasitesini kullanamayan,
sorgulamayan, eleştirmeyen, sunulanı olduğu gibi kabul eden “itaatkâr” insan tipi, otoriter
rejimler için kuşkusuz uygun bir insan tipidir. Bu yönüyle ezberci eğitim pratiği, yalnız bir
eğitim modeli değil, mevcut sosyal durumu yeniden üretmenin de etkili aracıdır. Anlama ve
ezberleme sorunu, bir yönüyle yaratıcılık, bir yönüyle Dewey’in de işaret ettiği gibi, bir
diktatörlük ve demokrasi sorunudur. Anlama edimi, diyaloğa geçme, yorumda bulunma,
sorgulama, eleştirme, yeniden üretme gibi özellikleri ile demokratik bir nitelik taşır. Bu
nedenle ezberleme, toplumsal ve bireysel değişimi en aza indirgeyen, buna karşılık sürüp
gitmeyi birincil hedefi haline getiren, otoriteye bağlılığı esas kabul eden yönetimler için uygun
bir eğitim biçimidir. Anlamada ise gelişimci, özgürlükçü, alternatif bakışlara açık, yaratıcı,
eleştirel, demokratik ve hoşgörülü bir duyarlılık söz konusudur.