Kaygıdan Umuda Varoluşun Renkleri

Creative Commons License

Taşdelen V.

Hece, Ankara, 2017

  • Yayın Türü: Kitap / Ders Kitabı
  • Basım Tarihi: 2017
  • Yayınevi: Hece
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İnsan sorunu üzerinde merkezîleşen varoluşçuluk, ele aldığı kavram ve temaları ile geçen yüzyılın kriz ve bunalım noktaları arasında kendisine verimli yer bulmuştur. Onun temel sloganı Sarte’ın şu cümlesinde bulunabilir: Yalnız insnada varoluş özden önce gelir. Bunu insan olarak doğmaz, insan oluruz, belirli bir insan olmaya karar veririz, diye de ifade edebiliriz.

Varlouşçuluk sadece felsefe değil, psikoloji, pedagoji, ilâhiyat, sanat-edebiyat gibi farklı alanlarda karşılığı olan bir yaklaşımdır. Bunun böyle de olması gerekir, zira varoluş dediğimiz zaman özgürlüğü, sorumluluğu, yaşama değer ve tutumlarını, bunlarla beraber kaygı ve umudu, korku ve tutkuyu da ifade etmiş oluruz. Bu nedenle varoluşçuluk, “varoluşun gerçekleşmesi” deyişinden de anlaşılacağı üzere sadece felsefî değil, psikolojik içerimleri de olan bir yaklaşımdır. Kitapta benlik, korku, kaygı, tutku, umut ve umutsuzluk gibi kavramlar, “Kierkegaard Psikolojsisi” başlığı altında ele alınıyor.

Aşağıdaki seçili yere (iki paragraf) şu tek paragraflık yazı gelecek: Çalışma, öncelikle alanı bütün olarak tanıtmayı amaçlayan kapsayıcı bir “giriş” kitabı değil, belirli sorunlar üzerinde derinleşmeyi amaçlayan bir araştırma-inceleme seçkisi niteliğindedir. Bu nedenle her birisi “eser bütünlüğü”nden ziyade “yazı bütünlüğü” olan ve kendi içinde değerlendirilebilecek denemelerden oluşmaktadır. Çalışmanın bir başka özelliği, sadece Batı felsefesine dayalı olmaması, “Mevlânâ ve Kierkegaard’da Birey Tanrı İlişkisi”, “Yunus Emre’de Transsendental Terapi: Kaygı ve Umut”, “Muhammed İkbal’de Aşkın Ben”, “Nuri Pakdil’in Korku ve Samuel Beckett’in Godot’yu Beklerken İsimli Eserlerinde Varoluşun Anlamı Sorunu” gibi içerikleriyle Doğu kültüründen de motifler taşımasıdır. Bu şekilde eserde varoluşçuluk felsefî, edebî, psikolojik, teolojik boyutuyla ortaya çıkmakta; felsefi boyutta varoluşçuluğun özden önceliği ve şimdiki zaman sorunu; psikolojik boyutta benlik, kaygı, tutku, umut-umutsuzluk; ilâhiyat alanında birey Tanrı ilişkisi, edebiyat alanında ise varoluşun anlamına ilişkin irdelemeler yer almaktadır. Bu ilk baskıda sınırlı bir içerikle çıkacak olan esere, sonraki baskılarında 1992 yılında tamamlanan Varoluşçuluk ve Eebiyat Etkileşimi başlıklı yüksel lisans tezinden kimi konular yanında Seyir dergisinde 1997-2000’li yıllar arasında yayımlanan “Duino Ağıtları’nda İnsanın Varoluşu Sorunu”, “Godot’u Beklerken: Varoluşa Ağıt” başlıklı incelemeler de katılabilir.