Kemal Tahir'in Medeniyet Anlayışı

---

Atıf İçin Kopyala

Taşdelen V.

Hece, sa.181, ss.15-25, 2012 (Hakemsiz Dergi)

• Yayın Türü: Makale / Tam Makale
• Basım Tarihi: 2012
• Dergi Adı: Hece
• Derginin Tarandığı İndeksler: MLA - Modern Language Association Database
• Sayfa Sayıları: ss.15-25
• Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Kemal Tahir’in eselerinde edebiyattan tarihe, sosyolojiden felsefeye zengin bir doku vardır. O, roman, hikâye, şiir gibi türlerin yanında, bu çalışmalarına zemin oluşturacak sosyolojik, ideolojik, felsefi çözümlemeler de yapmış, bunları notlar haline getirmiştir. Onun eserlerinde doğrudan bir medeniyet sorgulaması, bu konuda felsefi ve kavramsal düzeyde bir çözümleme girişimi bulunmasa da her bir çalışmasının baştan sona bu kavram etrafında dönüp dolaştığını söyleyebiliriz. Söz konusu çalışmalarda açıkça görülebilecek iki temel medeniyet halkası vardır. Bunlardan biri Doğu, diğeri ise Batı oluşum halkasıdır. Onun eserleri başlıca bu iki gerçeklik alanından beslenir; doğrudan ya da dolaylı şekilde doğu ve batı gerçeğini tanımaya çalışır.

Kemal Tahir’in ilerlemeci bir tarih anlayışı vardır. Ona göre insan, yeryüzündeki uzun tarihi içinde sürekli olarak ilerlemiş, bağrında yaşadığı doğa ile mücadele halinde kendini geliştirmiş, doğa ile mücadele ederken bir yandan da kendi insani dünyasını inşa etmiştir. Bu inşa biçiminde sadece doğa ile değil, insanın hemcinsleriyle mücadelesi de söz konusudur.  Bu mücadele süreci içinde sınıfsız toplumdan sınıflı topluma doğru evrilmiş,  feodaliteden burjuvaziye, oradan da yeniden sınıfsız topluma doğru yönelmiştir. Bu süreç, sınıflar arası savaşımın da sürecidir.[1] İnsan, aralıksız çatışmalar, mücadeleler, engeller, krizler, art arda sıçrayışlar içinde gücün ve bilincin daha yüksek derecelerine doğru ilerlemiştir.[2] Bu gelişim süreci, medeniyetleri de üreten bir süreçtir. İçinde insanın kendini geliştirdiği tarih süreci, aynı zamanda medeniyetlerin oluştuğu bir süreçtir de. Bu nedenle medeniyetlerin ortaya çıkması, birdenbire olmamış, zamanın geçmesi, bir yaşanmışlığın ortaya çıkması, ekonomik ve sosyal tutumların belirmesi gerekmiştir. İşte Doğu ve Batı medeniyetleri, en üst kategoriler olarak bu yaşanmışlığın, bu ekonomik ve sosyal tutumların adıdır....