Bu çalışmada ekşi hamur kaynaklı fitaz aktif laktik asit bakterileri (LAB) ve maya izolatları değişik kültür kombinasyonları şeklindetam buğday ekmeğinde starter kültür olarak kullanılmıştır. Bu amaçla iki farklı maya türü (Saccharomyces cerevisiae, Pichiamembranifaciens) ile 5 farklı LAB türü (Weissella viridescens, Pediococcus pentosaceus, Pediococcus acidilactici, Lactobacillusbrevis, Lactobacillus parabuchneri) tam buğday ekmek hamuru üretiminde denenmiştir. Kültür kombinasyonlarında ekşi hamurüretimi gerçekleştirilmiş ardından ekmek hamuru ağırlığı üzerinden %20 olacak şekilde hamura ilave edilmiştir. Kontrol amaçlıolarak üretilen ekmek hamurlarında ekşi hamur yerine ticari maya (%5) ve doğal fermantasyon ile üretilen ekşi hamur örnekleri(%20) kullanılmıştır. Tam buğday ekmeği üretiminde fermantasyondan sonra ekmek hamurlarında dinamik reolojik ölçümlergerçekleştirilmiştir. Hamur örneklerinin elastik (depolama) modülü (G') değerlerinin viskoz (kayıp) modülüne (G'') nazaran dahayüksek çıktığı ve viskoelastik hamur özelliği sergilediği görülmüş, hamurlara uygulanan frekans değerinin artışına bağlı olarakörneklerin elastik ve viskoz modülü değerleri artarken, kompleks viskozite değerleri düşüş göstermiştir. Örneklerin elastik modülüdeğerlerinin 25900-42150 Pa aralığında değiştiği ve en yüksek elastik (depo) modülü değerinin ticari maya kullanılarak hazırlananekmek hamuru örneğinde, en düşük elastik modülü değerinin ise doğal fermantasyon ile hazırlanan ekşi hamur katkılı ekmekhamurunda olduğu tespit edilmiştir. Hamur örneklerinin viskoz modülü değerleri ise 13600-21600 Pa aralığında değişim göstermiş veen yüksek viskoz (kayıp) modülü değerinin S. cerevisiae+Lb. parabuchneri kültür kombinasyonu ile üretilen ekmek hamurunda, endüşük viskoz (kayıp) modülü değerinin ise doğal fermantasyon ile hazırlanan ekşi hamur katkılı ekmek hamurunda olduğu tespitedilmiştir. Sonuç olarak kullanılan kültür kombinasyonuna göre hamur reolojisinin önemli seviyede değişim gösterdiği gözlenmiştir.
In this study, sourdough-derived phytase active lactic acid bacteria and yeast isolates were used as starter cultures in whole wheat bread in various culture combinations. For this purpose, two different yeast species (Saccharomyces cerevisiae, Pichia membranifaciens) and 5 different LAB species (Weissella viridescens, Pediococcus pentosaceus, Pediococcus acidilactici, Lactobacillus brevis, Lactobacillus parabuchneri) have been tested in whole wheat bread dough production. Sourdough production was performed with using culture combinations and then the dough was added so that it would be 20% over the bread dough weight. Commercial yeast (5%) and sourdough samples produced by spontaneous fermentation were used in breads for control purposes. After fermentation of whole wheat bread production, dynamic rheological measurements were performed in bread dough. The elastic modulus values of the dough samples were higher than those of the viscous modulus and showed viscoelastic dough characteristics. The elastic and viscous modulus values of the samples increased while the complex viscosity values decreased with increasing frequency value applied to the doughs. The elastic modulus values of the samples changed in the range of 25900-42150 Pa and the highest elastic modulus value was determined in the bread prepared using commercial yeast and the lowest elastic modulus value was found in the spontaneous fermentation bread. The viscous modulus values of the dough samples varied between 13600-21600 Pa and the highest viscous (loss) module value was found in S. cerevisiae + Lb. parabuchneri culture combination bread and the lowest viscous (loss) module value was found in the spontaneous fermentation bread. As a result, it was observed that the dough rheology changed at significant levels according to the culture combination used.
