Akademik Veri Yönetim Sistemi
23rd International Educational Technology Conference (IETC), İstanbul, Türkiye, 7 - 08 Eylül 2023, ss.37
Bu çalışma, ilkokul dördüncü sınıf öğrencileri için çevrimiçi ortamda Çocuklar için Felsefe
(P4C - Philosophy for Children) atölyelerinin geliştirilmesini amaçlamaktadır. Çocuklar için
Felsefe yöntemi, çocuklarda eleştirel düşünme becerisini geliştirmek için kullanılabilecek
yöntemlerden biridir. Bu yöntem 1960’lı yıllarda Amerikalı felsefe profesörü Matthew
Lipman’ın çalışmaları sonucu ortaya çıkmış sokratik diyalog yöntemine dayalı bir alandır. Bu
yöntemde bir soruşturma topluluğu oluşturulur ve süreç odaklıdır. Çocuklar bu felsefe
oturumlarında felsefe tarihini öğrenmez, felsefe yapmayı öğrenirler. Yalnızca felsefe değil,
diğer alanlarda da disiplinlerarası olarak uygulanabilir. Çocuklar için Felsefe yönteminin
uygulandığı atölyeler uzun yıllardır, çoğunlukla çemberde ve yüz yüze yapılmaktadır. Covid-
19 salgını nedeniyle çevrimiçi eğitimin yaygınlaşmasıyla, çevrimiçi Çocuklar için Felsefe
atölyeleri de yaygınlaşmaya başlamıştır. Çevrimiçi atölyeler büyük şehirlerde zaman, mekan ya
da trafik gibi konularda tasarruf sağlarken, bu atölyelerin çok fazla açılmadığı küçük şehirler
için de bir fırsat olabilmektedir. Eğitmenin, çocuğun atölyeye katıldığı ortama etkisinin kısıtlı
olması, bağlantı problemleri gibi durumlar ise çevrimiçi atölyelerin dezavantajları arasında
düşünülebilir. Ülkemizde beş yaştan itibaren hem yüz yüze hem çevrim içi çocuklarla felsefe
atölyeleri yapılmaktadır. Pandemi sürecinde uzaktan öğrenme ortamlarını deneyimleyen
dördüncü sınıf öğrencileri çevrim içi ortamda gerek video konferans uygulamalarını gerek web
2.0 araçlarını aktif bir şekilde kullanabilmektedirler. Dolayısıyla bu yaştaki öğrencilerin
çevrimiçi Çocuklar için Felsefe atölyelerinden nasıl yararlanacakları araştırılması gereken bir
konudur. Bu çalışmanın amacı yüz yüze uygulanan çocuklar için felsefe atölyelerinin çevrim
içi ortama etkili bir şekilde taşınmasıdır. Çalışma eylem araştırması modeli kullanılarak
gerçekleştirilmiştir ancak bildiriye konu edilen kısımda sadece ortamın nasıl geliştirildiğine
odaklanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Ümraniye TOKİ Madenler Mevlana
İlkokulu'nda devam eden 15 dördüncü sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Çocuklarla yapılan ilk
buluşmada, çevrimiçi eğitim için kullanılan Zoom platformu ve web 2.0 araçları tanıtılmıştır.
Pilot bir çevrimiçi çocuklar için felsefe atölyesi düzenlenerek, çocukların çevrimiçi ortama
adaptasyonu gözlemlenmiştir. Sonrasında sekiz adet çevrimiçi çocuklar için felsefe atölyesi
gerçekleştirilmiştir. Atölyelerde değerlendirme ve destekleme amaçlı çocuklara Padlet, Miro,
Canva, Google Forms, Popplet, Mindmeister, Mentimeter olmak üzere yedi adet web 2.0 aracı
kullanılarak çeşitli uygulamalar yapılmıştır. Çalışma sonuçları, çevrimiçi çocuklar için felsefe
atölyelerinin etkili bir şekilde uygulanabileceğini ve çocuklar arasında olumlu karşılandığını
göstermektedir. Ev ortamında ya da başka bir yere gittiklerinde, ya da eğitmen başka bir şehire
gittiğinde atölyelere katılabiliyor olmaktan mutlu olduklarını hem tartışmaktan hem yeni
araçlar öğrenmekten keyif aldıklarını belirten çocuklar olmuştur. Sonuç olarak çevrimiçi P4C
atölyeleri, yüz yüze atölyelere etkili ve olumlu bir alternatiftir. Yüz yüze yapılan atölyelerin
çevrimiçi ortama başarıyla taşınabileceği ve öğrencilerin bir kaç atölyeden sonra çevrimiçi
eğitim araçlarını kolaylıkla kullanabileceği görülmüştür.