Akademik Veri Yönetim Sistemi
ILAHIYAT TETKIKLERI DERGISI, sa.61, ss.26-41, 2024 (ESCI)
Çalışmamızın konusu ve amacı düşünce dünyasında çalışmalarıyla önemli bir yere sahip olan İbrahim Kalın’ın modernite eleştirilerini ortaya koymak ve bu eleştirilerin Bergson’un felsefesiyle değerlendirerek daha sarih hale getirmektir. Her iki düşünürün de çalışmalarında modern aklın ötesindeki gerçekliği ve aklı yapan öncesi ve sonu olmayan bir varlığı temel almaları çalışmamıza konu olmalarını sağlamıştır. Kalın’ın hayatın anlamının, ilerlemecilik anlayışı doğrultusunda her şeyin akıl temelinde belirlemesine karşı bir modernite eleştirisi olarak Tanrı inancını koymasının nedenleri, Bergson’da modern düşüncenin ötesinde bir varoluşu ifade eden sezgi, süre, oluş, şuur ve tekâmül gibi kavramlar üzerinden daha iyi anlaşılacaktır. Bu bağlamda literatür incelendiğinde benzer bir çalışma olmadığı tespit edilmiştir ve çalışmamızın literatürde önemli bir boşluğu dolduracağı düşünülmektedir. Çalışmamız hem ülkemizdeki düşünsel çalışmalarının kuramsal birikimine hem de Kalın’ın düşünce yapısı ve çalışmalarıyla ilgili ikinci el literatüre katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Araştırma nitel bir yaklaşımla ve doküman analizi yöntemiyle gerçekleştirilmeye çalışılmıştır.
The subject and aim of our study is to reveal the criticisms of modernity by İbrahim Kalın, who has an important place in the world of thought with his works, and to re-evaluate these criticisms by interpreting them with Bergson's philosophy. In addition, it will be shown that Kalın and Bergson put forward similar thoughts that complement each other. The fact that both thinkers base their works on the reality beyond the modern mind and on a being that has no beginning or end as well as making reason, as opposed to modern man's role as a semi-divine subject on the basis of reason, has made them the subject of our study. The reasons why Kalın puts the belief in God as a criticism of modernity against the meaning of life being determined on the basis of reason in line with the understanding of progressivism, are interpreted through concepts such as intuition, duration, becoming, consciousness and evolution, which express an existence beyond modern thought in Bergson. In this context, re-reading Kalın's criticisms of modernity, which center on modern man's attempt to use his mind independently of God and think of himself as a being superior to the rest of the world, through Bergson's philosophy, is important in terms of enriching the existing literature.