Akademik Veri Yönetim Sistemi
X. Uluslararası TURKCESS Eğitim ve Sosyal Bilimler Kongresi , Prizren, Kosova, 11 - 13 Temmuz 2024, ss.110-111, (Özet Bildiri)
Problem Durumu Okul öncesi dönem sosyal-duygusal, zihinsel ve fiziksel gelişim açısından kritik bir dönemdir (Pektaş, 2022; Razon, 1987). Tüm okul öncesi çocukların %13-18'i, geçici veya uzun vadeli davranış sorunları yaşamaktadır (Schell vd., 2015). Sosyal-duygusal yeterlilik, çocukları stres kaynaklarından korumakta; stresi azaltmakta ve iyi olma duygusunu artırmaktadır. Çocukların daha sonraki yaşamlarında gelişebilecek ciddi duygusal ve davranışsal zorlukların önlenmesine yardımcı olmaktadır (Slaski ve Cartwright, 2002). Hatta çocukların sorunlarla başa çıkma becerisini geliştirmektedir (Trinidad ve Johnson, 2002). Diğer taraftan 2000’li yıllardan sonra akademik başarının artması için sosyal-duygusal gelişim alanının önemi üzerine durulmaya başlanmıştır. Okula hazır olma, okulöncesi yıllarda çocukları ilkokul ve sonrasında başarılı olmak için ihtiyaç duydukları becerilerin neler olduğunun araştırılmasına odaklanılmış (Shonkoff ve Phillips, 2000) ve bunların sosyal-duygusal gelişim alanları olduğu (Fox vd., 2006) sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca pandemiyle birlikte, pandeminin olumsuz psikolojik etkisini en çok yaşayan gruplardan biri olan çocukların (Egan vd., 2021; Loades vd., 2020) sosyal izolasyondan kaynaklı sosyal-duygusal gelişiminin, çeşitli olumsuz etkilerle ciddi şekilde bozulduğu gösterilmiştir (Egan vd., 2021). Yurt dışında son dönemlerde okul öncesi dönemdeki çocukların sosyal-duygusal gelişimi konusuna artan bir eğilim görülmektedir. Bununla ilgili yapılmış çok sayısa müdahale progmanı vardır (örneğin, Cosso vd., 2022; Green vd., 2012; Anderson vd., 2003). Ülkemizde ise bu dönemde çocukların bu gelişim alanlarını uygun şekilde destekleyebilecek programlara ihtiyaç olduğu ifade edilmektedir (Pektaş, 2022). Araştırma Yöntemi Araştırmanın örneklemini, Türkiye’de ve yurt dışındaki sosyal-duygusal gelişim konusunda yapılmış çalışmalar üzerine Türkçe ve İngilizce yazında çalışılan makaleler ve tezler oluşturmuştur. Araştırmada makalelerin incelenmesi için Google Scholar, TR dizin ve ulusal tez merkezi veri tabanları kullanılmıştır. Araştırmada daha fazla sayıda veri toplamak için makalelerde herhangi dergi sınıflamasına gidilmemiştir. Makaleleri araştırırken tarama butonlarına, aranacak kelime/kelimeler kısmına tırnak işareti kullanılarak “sosyal-duygusal gelişim”, “çok bileşenli müdahale programı” ve “okul öncesi dönem”, anahtar sözcükleri Türkçe ve İngilizce kelimeleri yazılarak literatür taraması gerçekleştirilmiştir. Beklenen / Geçici Sonuçlar Sonuç olarak, bu çalışma erken çocukluk döneminde sosyal-duygusal gelişim gibi güncel bir konuyu ele alması, çok bileşenli bir müdahale programı olması, pratikte zor koşullardaki sorunları önleme potansiyeline sahip olması, uygulanabilirliği ve yöntemi ile özgün değer taşımaktadır. Ayrıca içerik olarak mevcut programlardan farklı olması, Türkçe alan yazında benzer bir çalışmasın olmaması ve kullanılacak değişkenlerin özgünlüğü açılarından önem arz edeceği ve alan yazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Proje kapsamında test edilecektir. Bu çalışmada önerilen programın içeriği, hedefleri ve kazanımları literatür bağlamında ortaya konulmuştur