Covid 19 Pandemi Sürecinin E-Ticaret Üzerine Etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, İstatistik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gamze Deniz

Danışman: Reşit Çelik

Özet:

xi

ÖZET

Covid 19 Pandemi Sürecinin E-Ticaret Üzerine Etkisi

Gamze DENİZ

İstatistik Anabilim Dalı

Yüksek Lisans Tezi

Danışman: Doç. Dr. Reşit Çelik

2019  yılında  Çin’in  Wuhan  şehrinde  ortaya  çıkan  Covid-19  pandemisi  tüm 

dünyaya kısa sürede yayılmış olup ülkemizde de görülmeye başlanmıştır. Yayılma 

sonrası   Dünya   Sağlık   Örgütü   tarafından   pandemi   olarak   ilan   edilmiştir. 

Pandeminin bulaşma yolları ise hapşırma, öksürme gibi damlacık yoluyla olup en 

yaygın semptomları ise başlıca ateş, öksürük, yorgunluk, tat veya koku kaybıdır. 

Ciddi semptomları ise nefes darlığı, solunum güçlüğü veya göğüs ağrısıdır. Hızlıca 

yayılan Covid-19 pandemisini önlemek amacıyla Sağlık Bakanlığı onayı ile temin 

edilen   Çin   merkezli   Sinovac   ve   Biontech   aşısı   insanlara   aşamalı   olarak 

vurulmuştur.    

Pandemi her alanı etkilediği gibi e-ticaret sektörünü de büyük ölçüde etkilemiştir. 

İnsanlar   alışveriş   sıklıklarını   gelen   yasaklar,   alınan   tedbirler   sebebiyle 

perakendecilik    sektörünü    geride    bırakıp    e-ticaret    sektörüne    yönelmeye 

başlamışlardır. Böylece e-ticarete olan rağbet artmıştır.

Bu  araştırmada,  Covid-19  pandemi  sürecinin  e-ticaret  üzerine  olan  etkisi 

incelenmiştir. Online ankete 18 yaş üstü 428 birey katılmıştır. Araştırmaya katılan 

bireyler İstanbul-Şişli bölgesinde yaşamaktadır. Online anket sonuçları SPSS (IBM Corp. Released 2012. IBM SPSS  Statistics for Windows, Version 21.0. Armonk, 

NY:IBM  Corp.)  programı  kullanılmış  olup 𝑝< 0,05 istatistiksel  olarak  anlamlı 

kabul edilmiştir (Winer ve ark. 1991, Motulsky 1995, Schervish 1996).

Yapılan çalışmada bireylerin e-ticaret kullanımına ilişkin özelliklerine bakıldığında 

gelen  yasaklar,  çoğunlukla  evden  çalışma  ve  evde  kalma  tercih  edilmesinden 

dolayı  internet  üzerinden  gıda  ve  içecek  alışveriş  yapma  sıklığı  artmştır. 

Pandemide hijyen koşullarının önemli olması sebebiyle kişisel bakım ve temizlik 

ürünlerinde  artış  olmuştur.  Bireylerin  internet  üzerinden  giyim  ve  aksesuar 

alışveriş  yapma  sıklıkları  çoğunlukla  kullandıkları  görülmüştür.  İnsanların artık 

tüm  vaktini  evde  geçirmesinden  dolayı  katılımcıların  çoğunun  kitap  ve  hobi 

alışverişi yapmışlardır.

Çalışma  sonucuna  göre  pandemi  öncesi  e-ticaret  kullanımında  artış  meydana 

gelmesi durumunda pandemi döneminde de e-ticaret kullanımında artış meydana 

geldiği gözlemlenmiştir. Pandemide hijyen koşullarının önemli olması sebebiyle 

ürün gruplarına bakıldığında da kişisel bakım ve temizlik  ürünlerinde artış olduğu 

gözlemlenmiştir.